Wydatki związane z budową obiektu w bilansie jednostki małej

W związku z budową obiektu nasza spółka otrzymała faktury za następujące usługi: transport materiałów budowlanych, nadzór budowlany, wykonanie mapki projektowej. Czy powyższe wydatki księguje się na koncie "Środki trwałe w budowie", czy na koncie kosztów? Jak ująć te wydatki w bilansie sporządzonym według załącznika nr 5 do ustawy o rachunkowości?

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy o rachunkowości, przez środki trwałe w budowie rozumie się zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

Koszt wytworzenia środków trwałych w budowie obejmuje ogół kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia środka do używania, w tym również:

• niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,
   
• koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu (zob. art. 28 ust. 8 ww. ustawy).

Do środków trwałych zalicza się m.in. pozostające w bezpośrednim związku z daną niezakończoną budową, a więc poniesione po podjęciu decyzji o budowie, koszty:

• dokumentacji projektowej, badań geologicznych, pomiarów geodezyjnych,
   
• nadzoru autorskiego, generalnego wykonawcy i inwestorskiego,
   
• zużytych materiałów bezpośrednich,
   
• wykonanych robót budowlanych,
   
• robocizny bezpośredniej, to znaczy koszt wynagrodzeń wraz z narzutami z tytułu świadczeń na ubezpieczenia społeczne obciążającymi pracodawcę,
   
• pracy sprzętu, maszyn, urządzeń oraz środków transportu wykorzystywanych do wykonania robót budowlanych, transportu materiałów budowlanych,
   
• inne koszty pozostające w bezpośrednim związku z daną budową.

Oznacza to, że koszty usługi transportu materiałów budowlanych oraz nadzoru budowlanego należy zaliczyć do wartości środka trwałego w budowie, gdyż są one ściśle związane z procesem jego wytworzenia. Również koszty usługi wykonania mapki projektowej, jeżeli wydatek ten został poniesiony w celu realizacji budowy, zalicza się do kosztów wytworzenia środka trwałego.

Do ewidencji środków trwałych w budowie służy konto 08 "Środki trwale w budowie". Nakłady poniesione przez jednostkę na budowę środka trwałego gromadzi się na tym koncie przez cały okres trwania budowy. Operacje te można przedstawić zapisem:

Po zakończeniu budowy saldo Wn konta 08 przenosi się w całości na odpowiednie konto środków trwałych, zapisem:

Jeżeli na dzień bilansowy na koncie 08 "Środki trwałe w budowie" pozostaje saldo Wn, oznaczające nieukończone jeszcze obiekty, które po wybudowaniu, montażu czy zakończeniu ulepszenia i przyjęciu do używania staną się środkami trwałymi, to wycenia się je według wartości, o której mowa w art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. Przepis ten informuje o wycenie środków trwałych w budowie w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.

W bilansie środki trwałe w budowie prezentowane są według wartości księgowej, wynikającej z salda Wn konta 08 "Środki trwałe w budowie". Saldo Wn konta 08 przedstawiające sumę wszystkich kosztów poniesionych na budowę środka trwałego, pomniejszonych o ewentualne odpisy z tytułu trwałej utraty wartości, jednostka wykaże w aktywach bilansu sporządzonego według załącznika nr 5 do ustawy o rachunkowości w pozycji A.II. "Rzeczowe aktywa trwałe w tym: środki trwałe w budowie".