Moment powstania przychodu przy sprzedaży ratalnej

Sprzedaż na raty (ratalna) jest szczególnym rodzajem sprzedaży uregulowanym w przepisach art. 583-588 K.c. Zgodnie z art. 583 § 1 K.c., sprzedażą na raty jest dokonana w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedaż rzeczy ruchomej osobie fizycznej za cenę płatną w określonych ratach, jeżeli według umowy rzecz ma być kupującemu wydana przed całkowitym zapłaceniem ceny.

Jedną z form sprzedaży ratalnej jest finansowanie tej transakcji za pośrednictwem banku, który ma podpisaną ze sklepem umowę. W takiej sytuacji nabywca (klient) dokonuje zakupu na raty, ale w rzeczywistości zawiera umowę kredytową z bankiem lub inną instytucją kredytową. Nie jest to dla sprzedawcy typowa sprzedaż ratalna, gdyż otrzymuje on w zasadzie od razu całą kwotę należności z tytułu sprzedaży. Późniejsze rozliczenia klienta z bankiem nie wywierają jakiegokolwiek skutku dotyczącego sprzedaży towaru. Taka forma sprzedaży jest korzystna dla sprzedawcy (wpływa na zwiększenie przychodów ze sprzedaży) oraz wygodna dla klienta, gdyż z reguły wszelkie formalności związane z zawarciem umowy kredytowej załatwiane są na miejscu w punkcie sprzedaży (tj. w sklepie), bez konieczności udawania się do banku celem podpisania umowy.

Zasady takiej sprzedaży reguluje art. 588 K.c., z którego wynika, że przepisy dotyczące sprzedaży na raty stosuje się odpowiednio w przypadkach, gdy rzecz ruchoma zostaje sprzedana osobie fizycznej korzystającej z kredytu udzielonego w tym celu przez bank, jeżeli kredyt ten ma być spłacony ratami, a rzecz została kupującemu wydana przed całkowitą spłatą kredytu.

Przykład

I. Założenia:

1. Jednostka prowadząca sprzedaż detaliczną sprzętu RTV i AGD sprzedała osobie fizycznej w systemie ratalnym pralkę. Cena brutto sprzedaży na podstawie wystawionej na prośbę kupującego faktury wynosi: 2.460 zł.
    
2. Kupujący w dniu sprzedaży (przekazania towaru) podpisał w sklepie umowę kredytową na kwotę: 2.460 zł. Kredyt będzie spłacał przez 12 kolejnych miesięcy.
    
3. Bank uruchomił kredyt i przekazał na rachunek sklepu kwotę: 2.460 zł.
    
4. Ewidencję towarów jednostka prowadzi w cenach sprzedaży brutto. Wyliczone odchylenia z tytułu zarezerwowanego VAT i marży handlowej wynoszą:

a) odchylenia z tytułu VAT: 460 zł,

b) odchylenia z tytułu marży: 400 zł.

II. Dekretacja:

III. Księgowania: