vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe
lupa
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Przychody ze sprzedaży według ustawy o rachunkowości i MSR - Dodatek nr 13 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 18 (474) z dnia 20.09.2018

Ujmowanie przychodów w określonym momencie

Zasady ujmowania przychodów w sytuacji, gdy świadczenie jest spełnione
dopiero w określonym momencie

Jeżeli zobowiązanie do realizacji świadczenia jest spełnione dopiero w określonym momencie, to jednostka powinna ująć przychód w momencie wykonania świadczenia (spełnienia zobligowania). Ma ona do czynienia ze świadczeniem realizowanym w określonym momencie, gdy nie jest spełnione żadne z kryteriów wskazujących na wypełnianie zobowiązania w czasie, a więc:

1) klient (kontrahent) nie otrzymuje ani nie czerpie korzyści płynących z wykonywanego przez jednostkę świadczenia w trakcie jego realizacji,

2) w związku z wykonaniem świadczenia przez jednostkę nie powstaje lub nie zostaje ulepszony składnik aktywów kontrolowany przez klienta (w miarę jego powstawania lub ulepszania), ani

3) w wyniku realizacji świadczenia przez jednostkę nie powstaje składnik aktywów bez alternatywnego dla jednostki zastosowania bądź powstaje taki składnik, ale jednostce nie przysługuje egzekwowalne prawo do zapłaty za dotychczas wykonane świadczenie.

Jeżeli jednostka realizuje świadczenie w określonym momencie, to powinna określić, kiedy klient uzyskuje kontrolę nad przyrzeczonym składnikiem aktywów, a podmiot spełnia zobowiązanie do wykonania świadczenia. Dopiero w tym momencie powinna ująć przychód.

Podstawowym kryterium, z jakim MSSF 15 wiąże ujęcie przychodu, jest uzyskanie kontroli przez klienta nad składnikiem (bądź usługą).

Kontrola nad składnikiem aktywów oznacza zdolności do bezpośredniego rozporządzania daną pozycją i uzyskiwania z niej zasadniczo wszystkich pozostałych korzyści. W tym kontekście kontrola obejmuje również sytuacje, gdy klient ma możliwość niedopuszczania innych podmiotów do wykorzystania składnika i uzyskiwania z niego korzyści. Korzyści ze składnika aktywów rozumiane są jako potencjalne przepływy pieniężne, przy czym pojęcie to należy traktować bardzo szeroko. Przepływy te mogą obejmować potencjalne wpływy bądź zmniejszenie potencjalnych wydatków, zaś ich realizacja może następować na wiele sposobów. Bezpośrednia realizacja wpływów może wynikać np. ze sprzedaży danego składnika przez klienta lub jego odpłatnego udostępniania innym podmiotom. Z kolei pośrednio wpływy (lub odpowiednio ograniczenia wydatków) mogą wiązać się z wykorzystaniem (zużyciem) danej pozycji przy produkcji dóbr lub usług, użycia go dla zwiększenia wartości innych aktywów, wykorzystania go do uregulowania zobowiązania, zwiększenia sprzedaży, zmniejszenia kosztów itp.

MSSF 15 wymaga od jednostki oceny czy i kiedy nastąpiło przeniesienie kontroli nad składnikiem aktywów lub usługą, co jest szczególnie istotne w przypadku umowy obejmującej dodatkowe klauzule lub warunki. Standard podaje przesłanki, z którymi można wiązać przekazanie kontroli nad składnikiem aktywów klientowi, przy czym nie należy ich traktować jako determinujących przeniesienie kontroli bądź też listy zamkniętej.

Przykładowe okoliczności wskazujące na to, że miało miejsce przeniesienie kontroli
  • jednostka ma bieżące prawo do zapłaty za składnik aktywów,
     
  • klient posiada tytuł prawny do składnika aktywów,
     
  • jednostka fizycznie przekazała składnik aktywów,
     
  • klient ponosi istotne ryzyko i uzyskuje istotne korzyści wynikające z własności składnika aktywów,
     
  • klient przyjął składnik aktywów.

Posiadanie bieżącego prawa do zapłaty

Jeśli klient jest w danym momencie zobowiązany do zapłaty za składnik aktywów (bądź uregulował płatność), to sytuacja taka często oznacza, że klient uzyskał możliwość rozporządzania składnikiem aktywów oraz uzyskiwania z niego zasadniczo wszystkich pozostałych korzyści. Sam fakt istnienia bieżącego prawa do zapłaty (bądź też otrzymania zapłaty) nie może być jednak zawsze uznany za czynnik wskazujący na przeniesienie kontroli na klienta. Podstawowym przykładem płatności nieskutkujących ujęciem przychodu są zaliczki i przedpłaty. Wystąpienie zobligowania do zapłaty ze strony klienta jest zatem czynnikiem wymagającym dalszej analizy. Należy podkreślić, że brak wydania składnika aktywów klientowi nie blokuje "z automatu" ujęcia przychodów.

Przykład

Spółka "M" sprzedała taśmociąg na rzecz podmiotu "A" i wystawiła fakturę, która identyfikuje sprzedany taśmociąg, na podstawie numeru fabrycznego. Zapłata faktury ma nastąpić w ciągu tygodnia od jej wystawienia. Na życzenie nabywcy w umowie sprzedaży pojawił się zapis wskazujący, że odbierze on taśmociąg z magazynu spółki "M" w ciągu 3 tygodni (spółka "M" zobligowana jest do zachowania odpowiednich warunków przechowywania).

W przedstawionej sytuacji wystawiona faktura dokumentuje egzekwowalne prawo do zapłaty za składnik aktywów. Taśmociąg jest wyodrębniony jako należący do klienta, jest gotowy do fizycznego przekazania, a spółka "M" nie ma możliwości korzystania z produktu lub przekazania go innemu klientowi.

W związku z tym, że klient przejął kontrolę nad składnikiem (sam decyduje, kiedy go odbierze), spółka "M" powinna ująć przychód, mimo że przedmiot sprzedaży nie został klientowi wydany.


Przykład

Spółka "D" zajmująca się sprzedażą węgla zawarła z lokalną ciepłownią umowę na dostawę węgla. Jednostka "D" wystawiła fakturę, którą kontrahent uregulował. Umowa przewiduje, że ciepłownia przyjmie dostawę węgla w ciągu 6 najbliższych miesięcy, przy czym o chęci przyjęcia dostawy musi poinformować spółkę "D" z dwudniowym wyprzedzeniem.

W przedstawionej sytuacji kierownictwo spółki "D" musi dokonać oceny warunków i okoliczności transakcji, aby ustalić moment ujęcia przychodów. Sam fakt wystawienia faktury z egzekwowalną kwotą (uregulowaną) nie będzie czynnikiem determinującym ujęcie przychodu.

MSSF 15 odnosi się do przedstawionego problemu w kontekście tzw. umowy sprzedaży ze wstrzymaną dostawą. Umowa sprzedaży ze wstrzymaną dostawą to umowa, na mocy której jednostka wystawia klientowi fakturę za produkt, ale zatrzymuje produkt w swoim fizycznym posiadaniu do czasu przekazania go klientowi w określonym momencie w przyszłości. Sprzedawca ustala, kiedy wypełnił swoje zobowiązanie do wykonania świadczenia polegającego na przekazaniu produktu poprzez dokonanie oceny, kiedy klient uzyskał kontrolę nad tym produktem. W przypadku niektórych umów kontrola przekazywana jest wtedy, kiedy produkt jest dostarczany do lokalizacji klienta lub kiedy produkt jest wysyłany, w zależności od warunków umowy (w tym warunków dostawy i wysyłki). Jednak w przypadku niektórych umów klient może uzyskać kontrolę nad produktem, nawet jeśli produkt pozostaje w fizycznym posiadaniu sprzedawcy. W takim przypadku klient posiada możliwość rozporządzania produktem i uzyskiwania zasadniczo wszelkich pozostałych korzyści wynikających z produktu, mimo że postanowił on nie skorzystać z przysługującego mu prawa do fizycznego posiadania tego produktu. W rezultacie produkt nie znajduje się pod kontrolą jednostki sprzedającej i powinna ująć przychód.

W przedstawionej sytuacji ciepłownia może w ciągu 6 kolejnych miesięcy żądać dostawy węgla. Aby jednak mówić o uzyskaniu przez nią kontroli nad nim muszą być spełnione następujące warunki:

  • przyczyna zawarcia umowy sprzedaży ze wstrzymaną dostawą musi być istotna; przykładowo klient (ciepłownia) zwróciła się o taką umowę;
     
  • produkt (składnik) musi być wyodrębniony jako należący do klienta;
     
  • w danym momencie produkt (składnik) musi być gotowy do fizycznego przekazania go klientowi; oraz
     
  • jednostka nie ma możliwości korzystania z produktu (składnika) lub przekazania go innemu klientowi.

Jeżeli powyższe warunki nie zostaną spełnione, np. sprzedany węgiel nie jest wyodrębniony na składowisku sprzedawcy, bądź może być "podmieniony" na taki sam w związku z realizacją umowy na rzecz innego klienta, to sprzedawca nie powinien ujmować przychodu do momentu dostawy (lub spełnienia wskazanych warunków).

Przykład

Spółka "X" zawarła umowę sprzedaży towaru (produktu) "Z" za kwotę: 30 tys. zł. Wystawiła fakturę sprzedaży, otrzymała zapłatę i wydała towar (produkt) "Z" nabywcy. W momencie zawarcia umowy sprzedaży spółka "X" zawarła z tym samym kontrahentem umowę, na mocy której ma odkupić towar (produkt) "B" za 3 miesiące.

     Wariant A - odkup ma nastąpić po cenie: 24 tys. zł

     Wariant B - odkup ma nastąpić po cenie: 34 tys. zł

W przedstawionej sytuacji pojawiają się dodatkowe okoliczności towarzyszące umowie sprzedaży (dodatkowa umowa na przyszły odkup). Jeżeli jednostka ma obowiązek lub prawo odkupu składnika aktywów, klient nie uzyskuje kontroli nad składnikiem aktywów, ponieważ ma ograniczoną możliwość rozporządzania składnikiem aktywów i uzyskiwania zasadniczo wszelkich pozostałych korzyści ze składnika aktywów, nawet jeżeli ma go w fizycznym posiadaniu.

W przypadku wariantu A odkup ma nastąpić po cenie: 24 tys. zł, czyli poniżej pierwotnej ceny sprzedaży. MSSF 15 określa taką umowę jako umowę leasingową, która podlega regulacjom MSR 17 "Leasing". W przedstawionym przykładzie jednostka powinna pozostawić sprzedany składnik w swoim bilansie, a otrzymaną kwotę (30 tys. zł) rozliczyć na kwotę do zwrotu (24 tys. zł) oraz opłatę za użytkowanie towaru/produktu (6 tys. zł), która podlega ujęciu w ciągu 3 miesięcy w przychody.

W przypadku wariantu B cena odkupu jest wyższa niż pierwotna cena sprzedaży składnika. W związku z tym MSSF 15 uznaje takie połączenie transakcji za umowę o finansowanie. Jeżeli umowa z udzielonym przyrzeczeniem odkupu jest umową o finansowanie, nasza jednostka w dalszym ciągu powinna ujmować dany składnik aktywów (dla potrzeb MSSF), oraz wykazać zobowiązanie finansowe z tytułu kwoty otrzymanej od klienta (30 tys. zł). Jednostka ujmuje różnicę (4 tys. zł) między kwotą otrzymaną od klienta (30 tys.) i kwotą należną (34 tys. zł), która ma zostać wypłacona jako koszty odsetek oraz, jeśli właściwe, jako koszt przetwarzania lub przechowywania.


Przeniesienie tytułu prawnego na klienta

Jeśli jednostka przenosi tytuł prawny na klienta, to sytuacja taka może wskazywać, że klient uzyskał kontrolę nad daną pozycją. Należy podkreślić, że zachowanie tytułu prawnego wyłącznie jako zabezpieczenie zapłaty przez klienta, nie wykluczają możliwości uzyskania kontroli nad składnikiem aktywów przez klienta.

Przykład

Spółka "S" sprzedała pług śnieżny na rzecz podmiotu "R" zajmującego się oczyszczaniem dróg. Spółka "S" wystawiła fakturę, na podstawie której podmiot "R" zarejestrował pług (znajduje się on na parkingu spółki "S"). Umowa przewiduje, że podmiot "R" odbierze pług z parkingu jednostki w ciągu 3 miesięcy. Zapłata ma nastąpić po odbiorze pojazdu przez nabywcę.

W przedstawionej sytuacji wystawiona faktura (na podstawie zawartej umowy) dokumentuje nabywcę jako właściciela pługa, co umożliwia mu rejestrację pojazdu. Pojazd ten jest wyodrębniony jako należący do klienta, jest gotowy do fizycznego przekazania, a spółka "S" nie ma możliwości korzystania z produktu lub przekazania go innemu klientowi. W związku z tym, że klient przejął kontrolę nad składnikiem, jednostka "S" powinna ująć przychód.


Fizyczne przekazanie składnika klientowi

Fizyczne posiadanie składnika aktywów nie musi być jednak jednoznaczne z kontrolą nad tą pozycją, ponieważ dodatkowe warunki umowne mogą ograniczać uzyskanie kontroli nad tym składnikiem. Z kolei w przypadku niektórych umów sprzedaży ze wstrzymaną dostawą jednostka może fizycznie posiadać składnik aktywów, nad którym kontrolę sprawuje klient.

Przykład

Jednostka "T" wydała stałemu klientowi towar (kontrahent podpisał protokół przyjęcia), do którego musi wystawić fakturę sprzedaży. Mimo braku wystawienia faktury jednostka powinna ująć przychód w momencie zrealizowania dostawy.


Przeniesienie istotnego ryzyka i istotnych korzyści wynikających
z własności składnika aktywów na klienta

Przykład

Podmiot "S" zawarł warunkową umowę sprzedaży agregatu prądotwórczego. Agregat prądotwórczy wydano kontrahentowi "G", który może z niego korzystać przez kolejne 12 miesięcy. W tym czasie powinien uregulować pozostałą część należnej kwoty (połowę wniósł w momencie zawarcia umowy). Warunkiem zawieszającym jest uregulowanie płatności przez kontrahenta.

Podmiot "S", mimo że nie przeniósł na kontrahenta "G" prawa własności, przekazał składnik klientowi i w raz z nim istotne ryzyko i korzyści, jakby kontrahent był jego właścicielem. W związku z tym kontrahent "G" uzyskał kontrolę nad agregatem, co daje podstawę do ujęcia przez podmiot "S" przychodu.


Przyjęcie (akceptacja) składnika aktywów przez klienta

Jeżeli jednostka dostarcza produkty klientowi celem przeprowadzenia prób lub oceny, a klient nie jest zobowiązany do zapłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia do czasu zakończenia okresu próbnego, to jednostka nie może obiektywnie ustalić, czy dobro dostarczone klientowi lub świadczona na jego rzecz usługa są zgodne z uzgodnionymi w umowie specyfikacjami.

Przykład

Spółka "H" wchodzi na rynek niemiecki ze swoimi produktami (miernikami natężenia hałasu). W związku z tym, że poszukuje nowych nabywców, zainteresowanym podmiotom daje specjalne warunki sprzedaży. Nabywca kupuje urządzenie (otrzymuje fakturę) i może je testować przez 2 miesiące. Jeżeli uzna je za spełniające jego oczekiwania, zatrzymuje składnik i płaci fakturę. Jeżeli składnik nie spełnia jego oczekiwań, wówczas oddaje składnik spółce "H", która wystawia fakturę korygującą. W związku z faktem wejścia na nowy rynek spółka "H" nie ma możliwości ustalenia, czy jej produkty będą spełniać kryteria kontrahentów, ponieważ będą one użytkowane w warunkach innych norm środowiskowych (inny sposób przeprowadzania pomiarów).

W związku z zaistniałą sytuacją podmiot "H" powinien "poczekać" z ujęciem przychodu ze sprzedaży (dla potrzeb stosowania MSSF) do dnia akceptacji ze strony kontrahenta bądź upływu okresu próbnego.

W przypadku realizacji kolejnych dostaw tych samych produktów dla danego klienta, gdy zostało potwierdzone spełnienie jego wymagań, spółka "H" będzie mogła ujmować przychód w momencie realizacji dostawy, nawet jeżeli utrzyma dotychczasowy model sprzedaży (możliwość zwrotu w trakcie 2 miesięcy). Wynika to z faktu, że jednostka "H" może obiektywnie ustalić, że dostarczone produkty klientowi lub świadczona na jego rzecz usługa są zgodne z uzgodnionymi w umowie specyfikacjami.

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PrzewodnikKsiegowego.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
2
3
9
10
13
14
16
17
18
19
22
23
24
26
27
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Przydatne linki
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.