Wycena bilansowa aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej

W 2018 r. zaczęliśmy prowadzić pełną księgowość. Na koniec 2018 r. dokonaliśmy bilansowej wyceny aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej. Należą do nich środki pieniężne zgromadzone na rachunku walutowym oraz należności od kontrahentów. Czy do ich wyceny należało przyjąć kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień bilansowy?

NIE. Wyceny bilansowej aktywów i pasywów w walucie obcej nie dokonuje się według kursu średniego NBP obowiązującego na dzień poprzedzający dzień bilansowy. Składniki aktywów i pasywów w walucie obcej wycenia się na dzień bilansowy według kursu średniego NBP obowiązującego w tym dniu.

Jednostki prowadzące księgi rachunkowe, które na dzień bilansowy posiadają aktywa lub pasywa wyrażone w walucie obcej, są zobligowane do ich wyceny na ten dzień. Zasady tej wyceny zostały określone w art. 30 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z nimi na dzień bilansowy składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów wyrażone w walucie obcej wycenia się po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez NBP. W jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych gotówka wyceniana jest po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzień wyceny dla danej waluty przez NBP. Wyrażone w walucie obcej aktywa i pasywa prezentuje się w bilansie w wartościach wynikających z ich wyceny bilansowej.

Wycena bilansowa aktywów i pasywów w walucie obcej nie jest więc dokonywana według kursu średniego NBP obowiązującego na dzień poprzedzający dzień bilansowy, lecz po kursie średnim NBP obowiązującym na ten dzień. W przypadku jednostek, których rok obrotowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym, należało przyjąć średnie kursy NBP obowiązujące na dzień 31 grudnia 2018 r. Czytelnicy powinni zatem przeprowadzić wycenę bilansową według kursów średnich NBP z tabeli nr 252/A/NBP/2018 z dnia 31 grudnia 2018 r.

Kursy średnie walut obcych ogłaszane przez NBP dostępne są w serwisie www.wskazniki.gofin.pl.

W sytuacji gdy na skutek bilansowej wyceny aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych powstaną różnice kursowe, to zalicza się je generalnie do przychodów finansowych lub kosztów finansowych (art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości). Trzeba zaznaczyć, że w uzasadnionych przypadkach różnice te są odnoszone do kosztu wytworzenia produktów lub ceny nabycia towarów, a także ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych (art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2018 r. poz. 395 ze zm.)