Pokrycie straty z dopłat wspólników

W spółce z o.o. sprawozdanie finansowe za 2018 r. wykazało stratę netto. W czerwcu 2019 r. zwyczajne zgromadzenie wspólników zatwierdziło to sprawozdanie finansowe. Podjęto także uchwałę w sprawie pokrycia straty za 2018 r. z dopłat wspólników. Zgodnie z umową spółki możliwe jest wnoszenie dopłat przez wspólników. W jaki sposób należy ująć w księgach operację pokrycia straty z tych dopłat?

Strata w spółce z o.o. może zostać pokryta z dopłat wspólników, gdy obowiązek ich wniesienia został uregulowany w umowie spółki. Zgodnie z art. 177 § 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych umowa spółki może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału. Dopłaty powinny być nakładane i uiszczane przez wspólników równomiernie w stosunku do ich udziałów. Wysokość i terminy dopłat oznaczane są w miarę potrzeby uchwałą wspólników. Jeśli umowa spółki nie stanowi inaczej, do dopłat stosuje się m.in. art. 178 § 2 K.s.h., w świetle którego, jeżeli wspólnik nie uiścił dopłaty w określonym terminie, obowiązany jest do zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie. Spółka może również żądać naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.

W księgach rachunkowych dopłaty powinny być ujmowane z uwzględnieniem art. 36 ust. 2e ustawy o rachunkowości. Zgodnie z tym przepisem w razie powzięcia uchwały wspólników spółki z o.o. określającej termin i wysokość dopłat, równowartość dopłat ujmuje się w odrębnej pozycji pasywów bilansu (kapitał rezerwowy z dopłat wspólników) i wykazuje się jako składnik kapitału własnego, dopóki ten nie zostanie użyty w sposób uzasadniający jego odpisanie. W bilansie uchwalone, lecz niewniesione dopłaty prezentuje się po stronie pasywów w dodatkowej pozycji kapitałów własnych "Należne dopłaty na poczet kapitału rezerwowego (wielkość ujemna)".

Podstawą ujęcia dopłat w księgach rachunkowych jest uchwała wspólników w tej sprawie. Do ich ewidencji może służyć konto 81-2 "Kapitał rezerwowy" (w analityce: Kapitał rezerwowy z dopłat wspólników). Wnoszone do spółki dopłaty podlegają opodatkowaniu PCC. Podstawę opodatkowania stanowi kwota dopłat, a stawka wynosi 0,5%. W ewidencji księgowej należny PCC obciąża koszty działalności operacyjnej spółki z o.o. Ewidencjonuje się go na koncie 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Podatki i opłaty) lub na koncie w zespole 5.

Przykład Założenia W spółce z o.o. sprawozdanie finansowe za 2018 r. wykazało stratę netto w wysokości 13.000 zł. W dniu 12 czerwca 2019 r. zwyczajne zgromadzenie wspólników zatwierdziło sprawozdanie finansowe spółki za 2018 r. i jednocześnie podjęło uchwałę w sprawie pokrycia straty za 2018 r. z dopłat wspólników (umowa spółki przewiduje możliwość wnoszenia dopłat).   Dopłaty w równowartości 13.000 zł wspólnicy wpłacili na rachunek bankowy spółki.    Przelewem bankowym zapłacono PCC od wniesionych dopłat w wysokości 65 zł, tj. 13.000 zł × 0,5%.    Spółka ewidencjonuje koszty tylko w zespole 4. Dekretacja Opis operacji Kwota Konto Wn Ma 1. PK - przeksięgowanie straty za 2018 r. pod datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2018 r.: 13.000 zł 82 86 2. PK - uchwała wspólników o wniesieniu dopłat: 13.000 zł 24 81-2 3. WB - wpływ dopłat na rachunek bankowy spółki: 13.000 zł 13-0 24 4. PK - wykorzystanie dopłat na pokrycie straty za 2018 r.: 13.000 zł 81-2 82 5. PK - zarachowanie zobowiązania z tytułu PCC: 65 zł 40 22 6. WB - zapłata PCC do urzędu skarbowego: 65 zł 22 13-0 Księgowania