Działalność finansowa

Przychody i koszty finansowe

Do ujmowania w ewidencji księgowej przychodów i kosztów finansowych służą odpowiednio konta 75-0 "Przychody finansowe" i 75-1 "Koszty finansowe".

Wszelkie przychody dotyczące działalności finansowej księguje się po stronie Ma konta 75-0. Podlegają tu ewidencji m.in.:

• przychody ze sprzedaży aktywów finansowych, w tym udziałów i akcji,
   
• należne dywidendy z tytułu posiadania akcji i udziałów,
   
• odsetki od udzielonych pożyczek oraz odsetki za zwłokę w zapłacie należności,
   
• odsetki od lokat i rachunków bankowych (z wyjątkiem odsetek od środków ZFŚS oraz ZFRON),
   
• dodatnie różnice kursowe (oprócz uwzględnionych w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także w cenie nabycia towarów i koszcie wytworzenia produktów),
   
• zwrot uprzednio wniesionych dopłat do spółki, w której udziałowcem jest jednostka,
   
• wzrost wartości krótkoterminowych aktywów finansowych wycenianych w cenie rynkowej.

Po stronie Wn konta 75-1 ewidencjonuje się wszelkie koszty związane z działalnością finansową jednostki. Mogą to być np.:

• wartość sprzedanych aktywów finansowych (udziałów, akcji i innych papierów wartościowych),
   
• dopłaty należne lub wniesione przez udziałowców spółek z o.o., 
   
• odsetki i prowizje od zaciągniętych kredytów i pożyczek (oprócz uwzględnionych w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także w cenie nabycia towarów i koszcie wytworzenia produktów),
   
• odsetki z tytułu zwłoki w zapłacie,
   
• odpisy z tytułu aktualizacji wyceny aktywów finansowych, 
   
• ujemne różnice kursowe (oprócz uwzględnionych w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także w cenie nabycia towarów i koszcie wytworzenia produktów).

Ujęcie w rachunku zysków i strat

Zasadą jest, że w rachunku zysków i strat przychody i koszty za bieżący i poprzedni rok obrotowy wykazuje się oddzielnie (art. 47 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Nie mogą być one ze sobą kompensowane. Wynik niektórych operacji finansowych jest jednak przedstawiany per saldo. Dotyczy to:

a) rozchodu aktywów finansowych; jako zysk z tytułu rozchodu tych aktywów wykazuje się nadwyżkę przychodów uzyskanych z ich sprzedaży (likwidacji lub nieodpłatnego przekazania, w tym w formie darowizny) nad kosztami poniesionymi z tego tytułu; z kolei jako stratę prezentuje się nadwyżkę kosztów poniesionych z tytułu sprzedaży aktywów finansowych nad osiągniętym z tego tytułu przychodem,

b) różnic kursowych; powstałą nadwyżkę dodatnich różnic kursowych zarachowanych na koncie 75-0 nad ujemnymi różnicami kursowymi ujętymi na koncie 75-1 wykazuje się w rachunku zysków i strat w innych przychodach finansowych; natomiast nadwyżkę ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi przedstawia się w innych kosztach finansowych.

W razie sporządzania rachunku zysków i strat według wzoru z załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości, przychody finansowe ujmuje się w pozycji J (wariant kalkulacyjny) lub G (wariant porównawczy). Wyodrębnia się w nich dywidendy (pozycja J.I lub G.I), odsetki (pozycja J.II lub G.II), zysk z tytułu rozchodu aktywów finansowych (pozycja J.III lub G.III), aktualizację wartości aktywów finansowych (pozycja J.IV lub G.IV) oraz inne przychody finansowe (pozycja J.V lub G.V).

Natomiast koszty finansowe podlegają ujęciu odpowiednio w pozycji K (wariant kalkulacyjny) lub H (wariant porównawczy). Konieczne jest przedstawienie osobno odsetek (pozycja K.I lub H.I), straty z tytułu rozchodu aktywów finansowych (pozycja K.II lub H.II), aktualizacji wartości aktywów finansowych (pozycja K.III lub H.III) oraz innych kosztów finansowych (pozycja K.IV lub H.IV).