Ewidencja wypłaty dywidendy wspólnikom

W spółce z o.o. wypłacono zaliczkę na poczet dywidendy należnej za 2019 r. W jaki sposób powinna przebiegać ewidencja księgowa wypłaty dywidendy wspólnikom po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2019 r., uwzględniająca potrącony podatek dochodowy?

Wspólnik spółki z o.o. ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników. Wynika to z art. 191 § 1 Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 505 ze zm.). Sposób ustalania wysokości należnej wspólnikom spółki z o.o. dywidendy określony został w art. 192 K.s.h. Na podstawie tego przepisu kwota przeznaczona do podziału pomiędzy wspólników nie może przekraczać sumy następujących wartości:

a) zysku za ostatni rok obrotowy,

b) niepodzielonych zysków z lat ubiegłych,

c) kwot przeniesionych z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału.

Uzyskaną wielkość trzeba pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe.

W przypadku gdy koszty prac rozwojowych zakwalifikowanych jako aktywa spółki nie zostały całkowicie odpisane, nie można dokonać podziału zysku odpowiadającego równowartości kwoty nieodpisanych kosztów prac rozwojowych, chyba że kwota kapitałów rezerwowych i zapasowych dostępnych do podziału i zysków z lat ubiegłych jest co najmniej równa kwocie kosztów nieodpisanych (art. 191 § 4 K.s.h.).

Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale wspólników. Jeżeli uchwała wspólników takiego dnia nie określa, dywidenda jest wypłacana w dniu określonym przez zarząd. Zasady te wynikają z art. 193 K.s.h.

W księgach rachunkowych operację przeznaczenia zysku netto na wypłatę wspólnikom dywidendy można ująć zapisem:

- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Zysk netto za 2019 r.),

- Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Konto imienne wspólnika).

Jeśli wystąpi obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od kwoty wypłacanej dywidendy, spółka wypłacająca dywidendę powinna dokonać w ewidencji księgowej następującego zapisu:

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Konto imienne wspólnika),

- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego wspólników).

Operację wypłaty dywidendy pomniejszonej o pobrany zryczałtowany podatek dochodowy księguje się na podstawie wyciągu bankowego zapisem:

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Konto imienne wspólnika),

- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Istotne jest, że w sytuacji gdy wspólnikowi wypłacono wcześniej zaliczkę na poczet dywidendy, to jej kwotę należy uwzględnić przy ustalaniu należnej wspólnikowi dywidendy za dany rok obrotowy.