Zasady dokonywania korekty przychodów ze sprzedaży towarów

Przepisy ustawy o rachunkowości nie określają wprost zasad oraz momentu dokonywania korekt przychodów, tj. czy przychód należy skorygować w dacie wystawienia faktury korygującej, czy też w dacie powstania przychodu. Uwzględniając treść ekonomiczną operacji gospodarczej jaką jest sprzedaż - dla celów bilansowych - wszelkie korekty przychodów ze sprzedaży za dany rok obrotowy, jakie nastąpiły do dnia sporządzenia sprawozdania finansowego, ujmuje się w księgach roku obrotowego, w którym powstał dany przychód, a nie w dacie wystawienia faktury korygującej.

W art. 42 ust. 2 ustawy o rachunkowości wskazano, iż wynik działalności operacyjnej obejmuje przychody netto ze sprzedaży z uwzględnieniem dotacji, opustów, rabatów i innych zwiększeń lub zmniejszeń. W sytuacji gdy faktura korygująca dotyczy sprzedaży dokonanej w tym samym roku, w którym fakturę tę wystawiono, korekta ta powinna korygować przychód ze sprzedaży w tym samym miesiącu, w którym osiągnięto przychód pierwotny i to niezależnie od przyczyn tej korekty. Jeśli jednak miesiąc ten został już zamknięty i nie ma możliwości ujęcia korekty przychodów w księgach rachunkowych tego miesiąca, to korektę tę ujmuje się w księgach rachunkowych na bieżąco, czyli w momencie wystawienia faktury korygującej.

Jeśli korekta dotyczy sprzedaży dokonanej w ubiegłym roku obrotowym, to uwzględnia się regulacje art. 54 ustawy o rachunkowości oraz wskazówki zawarte w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 7 "Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja" (KSR nr 7). W świetle art. 54 ust. 1 ustawy o rachunkowości, jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie, powinna ona odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy. Jedynie informacje (w tym wywołujące korekty) dotyczące lat objętych sprawozdaniem finansowym otrzymane po jego zatwierdzeniu podlegają bieżącemu ujęciu w księgach rachunkowych. Przy czym w przypadku korekt istotnych, kwotę korekty odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako zysk (stratę) z lat ubiegłych. Z treści pkt 6.7 KSR nr 7 wynika, że skutki zdarzeń, jakie nastąpiły po dniu bilansowym, o których jednostka otrzymała informacje po dniu zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego ujmuje się w księgach rachunkowych roku i wykazuje w sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy, w którym informacje te otrzymano. Ponadto, przed ujęciem korekty sprzedaży w księgach rachunkowych oceny wymaga, czy korekta ta stanowi istotną dla jednostki kwotę. W przypadku bowiem korekt istotnych, kwoty tych korekt odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako zysk (stratę) z lat ubiegłych (por. pkt 5.5 KSR nr 7 oraz art. 54 ust. 2 i 3 ustawy o rachunkowości).

Z kolei przepisy podatkowe uzależniają korektę przychodów ze sprzedaży od przyczyn, które spowodowały tę korektę. Stosownie do treści art. 12 ust. 3j updop oraz art. 14 ust. 1m updof, jeżeli korekta przychodu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. Oznacza to, że o momencie korekty przychodów, gdy nie jest ona spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, decyduje data wystawienia odpowiedniego dokumentu.

Przykład

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. przyznała w 2021 r. nabywcy towarów rabat cenowy, dotyczący zakupów dokonanych w 2020 r. Z faktury korygującej wystawionej w lutym 2021 r., dokumentującej ten rabat wynika, że kwota zmniejszająca przychód ze sprzedaży wynosi: 9.000 zł, zmniejszenie VAT należnego wynosi: 2.070 zł, a zmniejszenie należności od odbiorcy wynosi: 11.070 zł.
2. Fakturę korygującą spółka wystawiła przed sporządzeniem sprawozdania finansowego za 2020 r. i ujęła ją w księgach rachunkowych 2020 r.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

Uwaga: Jeśli nabywca uregulował wszystkie swoje zobowiązania wobec spółki, to wystawienie faktury korygującej spowoduje, że w księgach spółki powstanie nadpłata należności, tj. saldo Ma na koncie 20. Saldo konta 20 spółka zaprezentuje w pasywach bilansu sporządzonego według załącznika nr 1 - w pozycji B.III.3 lit. d) "Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek z tytułu dostaw i usług".