Prezentacja kosztów handlowych w rachunku zysków i strat

Koszty handlowe w działalności handlowej, są to wszystkie koszty - oprócz wartości sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia) - poniesione przez jednostkę handlową w związku z magazynowaniem i sprzedażą towarów. Określa się je zamiennie jako koszty sprzedaży i wykazuje w rachunku zysków i strat, sporządzanym według wariantu kalkulacyjnego w wierszu D (załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości) lub wierszu C (załącznik nr 5 do ustawy o rachunkowości). Natomiast w przypadku, gdy jednostka sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej, koszty te wykazuje w wierszu B dotyczącym kosztów działalności operacyjnej, wyodrębniając następujące rodzaje kosztów prostych w grupie kosztów handlowych:

Przyjmując za podstawę okres rozliczania, koszty handlowe dzieli się na koszty okresu bieżącego i koszty rozliczane w czasie. Rozliczanie kosztów w czasie polega na wyeliminowaniu z kosztów działalności danego okresu sprawozdawczego tej ich części, która dotyczy okresów przyszłych, a następnie rozliczeniu ich we właściwych okresach, w których są kosztem współmiernym do przychodu tego okresu.

Koszty handlowe mogą być ewidencjonowane i rozliczane w księgach rachunkowych:

a) tylko według rodzajów - na kontach zespołu 4 (40 i 49),

b) tylko według funkcji - na kontach zespołu 5 lub

c) równocześnie według rodzajów i funkcji - na kontach zespołu 4 i zespołu 5.

Wyboru odpowiedniego sposobu ewidencji i rozliczania kosztów handlowych dokonuje kierownik jednostki (właściciel firmy), dając temu wyraz w polityce rachunkowości jednostki.

Do kosztów działalności operacyjnej w handlu zalicza się również wartość sprzedanych towarów w wielkości wynikającej z ewidencji na koncie 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)".

W przypadku gdy firma prowadzi jedną odmianę działalności handlowej, np. tylko sprzedaż detaliczną, możliwe jest stosowanie uproszczonej ewidencji kosztów, tj. wyłącznie w układzie rodzajowym na kontach 40 i 49. Natomiast ewidencję i rozliczanie kosztów wyłącznie na kontach zespołu 5 wskazane jest stosować w szczególności w jednostkach prowadzących różnorodną działalność handlową (hurt, detal, gastronomię).