Cel przeprowadzenia inwentaryzacji

W świetle przepisów ustawy o rachunkowości, rachunkowość jednostki obejmuje m.in. okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów. Jednostki mają również obowiązek rzetelnie i jasno przedstawiać swoją sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Z zasady tej pośrednio wynika obligatoryjność przeprowadzania inwentaryzacji, ponieważ prezentowane dane w sprawozdaniach finansowych mogą być wiarygodne tylko wtedy, gdy dane księgowe zostały skonfrontowane ze stanem faktycznym. Dopiero po potwierdzeniu stanu poszczególnych składników majątku i wyjaśnieniu wynikłych różnic inwentaryzacyjnych, ewidencję księgową można uznać za prawidłową, a dane zawarte w sprawozdaniu finansowym za rzetelnie odzwierciedlające rzeczywistość. Obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji wynika z art. 26 i 27 ustawy o rachunkowości, regulujących jednocześnie zasady i terminy jej przeprowadzenia.

Stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl

Inwentaryzacja stanowi ogół czynności, których celem jest:

• ustalenie rzeczywistego stanu aktywów i pasywów jednostki (w tym zapasów objętych i nieobjętych bieżącą ewidencją księgową - art. 17 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy), co warunkuje prawidłowość sprawozdania finansowego i wyniku finansowego,
• ocena zgodności stanów rzeczywistych uzyskanych podczas inwentaryzacji ze stanem wykazanym w ewidencji księgowej oraz ujawnienie różnic między nimi (niedobory, szkody, nadwyżki),
• wyjaśnienie przyczyn powstania różnic i ich rozliczenie, w tym stworzenie podstaw do rozliczenia osób materialnie odpowiedzialnych za powierzone im składniki,
• ocena stanu jakościowego i przydatności gospodarczej składników aktywów,
• przeciwdziałanie nieprawidłowościom w gospodarce zapasami.

Przedmiotem inwentaryzacji są wszystkie aktywa i pasywa jednostki, tj. składniki wykazywane w jej bilansie, a ponadto pewne składniki nieujmowane w bilansie, np. wykazywane jedynie ilościowo, umorzone w 100%, będące własnością innych jednostek (nie dotyczy to jednostek świadczących usługi pocztowe, transportowe, spedycyjne i składowania), ewentualne zobowiązania warunkowe (udzielone gwarancje, poręczenia, zastawy).