vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe
lupa
A A A

Transakcje w walutach obcych - Dodatek nr 11 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 14 (566) z dnia 20.07.2022

Rozliczenie zakupu środka trwałego poprzedzonego zaliczką w walucie obcej

Rozliczenie zakupu na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości

Wartością początkową środka trwałego w razie jego odpłatnego nabycia jest cena nabycia, o której mowa w art. 28 ust. 2 i 8 ustawy o rachunkowości. Na cenę nabycia środka trwałego składa się cena zakupu, koszty zakupu oraz koszty dostosowania do użytkowania. Cenę nabycia koryguje się o różnice kursowe. Jak bowiem wynika z art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości, cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również:

1) niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy,

2) koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.

Zatem ujemne różnice kursowe, poniesione przez jednostkę od dnia podjęcia udokumentowanej decyzji o pozyskaniu środka trwałego do dnia jego udokumentowanego przyjęcia do użytkowania zwiększają, zaś dodatnie różnice kursowe zmniejszają cenę nabycia środka trwałego.

Jeżeli jednostka na poczet zakupu środka trwałego wpłaciła zaliczkę w walucie obcej, to musi ją przeliczyć na polskie złote. Stosownie do art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości, wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

1) faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji - w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań,

2) średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego ten dzień - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązań, jeżeli nie jest zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w pkt 1, a także w przypadku pozostałych operacji.

Rozchód waluty z własnego rachunku walutowego można także wycenić według kursu historycznego, z zastosowaniem jednej z metod określonych w art. 34 ust. 4 pkt 1-3 ustawy o rachunkowości, tj. przyjmując kurs przeciętny, FIFO lub LIFO (por. art. 35 ust. 8 ww. ustawy). Zwracamy uwagę, iż zasady przyjęte przez jednostkę do wyceny rozchodu środków pieniężnych z rachunku walutowego powinny zostać opisane w polityce rachunkowości.

Dla celów bilansowych wyceny wpłaty zaliczki w walucie obcej z własnego rachunku walutowego można dokonać po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego dzień jej wpłaty lub po kursie historycznym.

Ewidencja księgowa wpłaty zaliczki na poczet zakupu środka trwałego, dokonanej z własnego rachunku walutowego

1. WB - wpłata zaliczki:

- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki",
- Ma konto 13-1 "Rachunek walutowy".

Jeżeli zgodnie z polityką rachunkowości jednostki do wyceny rozchodu środków pieniężnych stosuje się kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień zapłaty i kurs ten różni się od kursu, jaki zastosowano do przeliczenia waluty w dniu jej wpływu na ten rachunek, to powstaną różnice kursowe od własnych środków pieniężnych. Przy czym kolejność rozchodu środków pieniężnych z własnego rachunku walutowego ustala się jedną z metod wymienionych w art. 34 ust. 4 pkt 1-3 ustawy o rachunkowości. Różnice kursowe od własnych środków powstałe przy zapłacie zaliczki można, do chwili realizacji dostawy, ująć na koncie 30 "Rozliczenie zakupu".

W sytuacji gdy kontrahent zagraniczny po otrzymaniu zaliczki w walucie obcej wystawi fakturę zaliczkową, należy tę fakturę ująć w księgach rachunkowych. Do wyceny faktury zaliczkowej jednostka może - naszym zdaniem - przyjąć np. średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia tej faktury, a potem odpowiednio skorygować wycenę, przyjmując kurs właściwy do przeliczenia faktury końcowej. W przypadku gdy kurs zastosowany do przeliczenia faktury zaliczkowej różni się od kursu zastosowanego do wyceny zapłaconej zaliczki na koncie rozrachunkowym (tj. na koncie 24) powstaną różnice kursowe. Odnosi się je wówczas wstępnie, do czasu otrzymania faktury końcowej, na konto 30, zapisem: Wn/Ma konto 30, Ma/Wn konto 24. Można również odstąpić od ich ustalania.

Bez względu na przyjęty przez jednostkę sposób wyceny ww. transakcji, o ostatecznej wysokości różnic kursowych i tak zadecyduje kurs zastosowany do wyceny faktury końcowej (kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień jej wystawienia).

Co istotne, wartość nabytego środka trwałego ustala się przeliczając kwotę wyrażoną w walucie obcej po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury końcowej.

Przykład

I. Założenia:

  1. W maju 2022 r. jednostka zamówiła u kontrahenta z UE (w ramach WNT) maszynę produkcyjną, niewymagającą montażu, o wartości: 100.000 EUR. Zgodnie z umową przed dostawą wpłaciła zaliczkę w wysokości 20% wartości transakcji.
  2. Według polityki rachunkowości, do rozchodu środków z rachunku walutowego jednostka stosuje kurs średni NBP z dnia poprzedzającego rozchód.
  3. Wpłaconą zaliczkę jednostka wyceniła po kursie: 4,30 zł/EUR (kurs przykładowy), a przy ustalaniu różnic kursowych od własnych środków zastosowała metodę FIFO. Waluta na rachunku walutowym była wyceniona po kursie: 4,35 zł/EUR (kurs przykładowy).
  4. Wraz z zamówioną maszyną produkcyjną jednostka otrzymała fakturę wystawioną 24 czerwca 2022 r. Fakturę przeliczyła po średnim kursie NBP z dnia poprzedzającego dzień jej wystawienia, który wynosił: 4,40 zł/EUR (kurs przykładowy). W przykładzie pominięto kwestie VAT z tytułu WNT.
  5. Maszynę oddano do używania w lipcu 2022 r.
  6. Pozostałą część zobowiązania jednostka zapłaciła po oddaniu maszyny do używania, wyceniając rozchód po kursie: 4,42 zł/EUR (kurs przykładowy). Waluta na rachunku walutowym była wyceniona po kursie: 4,38 zł/EUR (kurs przykładowy).

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB - wpłata zaliczki: 20.000 EUR × 4,30 zł/EUR =  86.000 zł 24 13-1
2. PK - rozliczenie różnicy kursowej od własnych środków pieniężnych: 20.000 EUR × (4,35 zł/EUR - 4,30 zł/EUR) =  1.000 zł 30 13-1
3. Faktura otrzymana wraz z maszyną: 100.000 EUR × 4,40 zł/EUR =  440.000 zł 30 24
4. PK - rozliczenie zakupu maszyny: 440.000 zł + 1.000 zł =  441.000 zł 08 30
5. PK - rozliczenie różnicy kursowej powstałej na rozrachunkach od wpłaconej zaliczki: 20.000 EUR × (4,40 zł/EUR - 4,30 zł/EUR) =  2.000 zł 24 08
6. OT - przyjęcie maszyny na stan środków trwałych: 441.000 zł - 2.000 zł =  439.000 zł 01 08
7. WB - zapłata pozostałej części zobowiązania: 80.000 EUR × 4,42 zł/EUR =  353.600 zł 24 13-1
8. PK - rozliczenie różnic kursowych:    
   a) na rozrachunkach: 80.000 EUR × (4,42 zł/EUR - 4,40 zł/EUR) =  1.600 zł 75-1 24
   b) od własnych środków pieniężnych: 80.000 EUR × (4,42 zł/EUR - 4,38 zł/EUR) =  3.200 zł 13-1 75-0 

III. Księgowania:

Rozliczenie zakupu środka trwałego poprzedzonego zaliczką w walucie obcej

Rozliczenie zakupu w jednostce stosującej postanowienia KSR nr 11

W przypadku braku uregulowania w przepisach o rachunkowości zasad klasyfikacji, wyceny lub prezentacji określonej transakcji, zdarzenia lub warunku występującego w jednostce, kierownik jednostki - ustalając przyjęte przez nią do stosowania zasady (politykę) rachunkowości - może korzystać z Krajowych Standardów Rachunkowości (KSR), a w razie ich braku - z MSR. Korzystanie z KSR nie jest - w myśl art. 10 ust. 3 ustawy o rachunkowości - obligatoryjne, tym niemniej prowadzi do przyjęcia przez jednostkę rozwiązań, które uznaje się za zapewniające rzetelne i jasne, zgodne z przepisami o rachunkowości, przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki. Jednostki, które w swoich zasadach (polityce) rachunkowości mają zapis o stosowaniu KSR nr 11 "Środki trwałe" - w stosunku do środków trwałych, w tym zapłaconych zaliczek na ich zakup, stosują wyjaśnienia w nim zawarte.

KSR nr 11 wskazuje, że na dzień przeprowadzenia transakcji zakupu (przyjęcia dostawy) nie dokonuje się ponownej wyceny przekazanych przedpłat (zaliczek). Z treści wyjaśnień zawartych w pkt 6.18 KSR nr 11 wynika, że przedpłaty (zaliczki) udzielone na poczet pozyskania środka trwałego wyrażone w walucie obcej - przelicza się na walutę polską jedynie na moment ich przekazania. Ze względu na ich treść ekonomiczną nie dokonuje się ponownej wyceny przekazanych przedpłat (zaliczek), ani na dzień bilansowy, ani na dzień przeprowadzenia transakcji zakupu (przyjęcia dostawy).

Przykład

I. Założenia:

  1. Spółka "ABC" 9 maja 2022 r. zawarła z kontrahentem włoskim (dostawca UE) umowę zakupu środka trwałego (maszyny produkcyjnej) po cenie sprzedaży: 190.000 EUR. Maszyna została dostarczona 7 czerwca 2022 r.
  2. Zgodnie z umową spółka "ABC" zobowiązała się wpłacić dwie zaliczki na poczet zakupu środka trwałego:
    a) pierwszą - w dniu zawarcia umowy, w wysokości 10% wartości transakcji, oraz
    b) drugą - do 1 czerwca 2022 r., w wysokości 60% wartości transakcji.
  3. Według polityki rachunkowości spółki "ABC", do rozchodu środków z rachunku walutowego stosuje się kurs średni NBP z dnia poprzedzającego rozchód, a przy ustalaniu różnic kursowych od własnych środków pieniężnych stosuje się metodę FIFO.
  4. Spółka "ABC" wpłaciła:
    a) 9 maja 2022 r. zaliczkę w kwocie: 19.000 EUR (tj. 190.000 EUR × 10%) i wyceniła ją po kursie: 4,36 zł/EUR (kurs przykładowy); waluta znajdująca się na rachunku walutowym była wyceniona po kursie: 4,35 zł/EUR (kurs przykładowy),
    b) 1 czerwca 2022 r. zaliczkę w wysokości: 114.000 EUR (tj. 190.000 EUR × 60%) i wyceniła ją po kursie: 4,32 zł/EUR (kurs przykładowy); waluta znajdująca się na rachunku walutowym była wyceniona po kursie: 4,40 zł/EUR (kurs przykładowy).
  5. Zakupiony środek trwały spółka "ABC" otrzymała 7 czerwca 2022 r., wraz z fakturą, która zawierała następujące dane:
    a) suma faktury: 190.000 EUR,
    b) otrzymane zaliczki (pomniejszające sumę faktury), tj. z 9 maja 2022 r.: 19.000 EUR oraz z 1 czerwca 2022 r.: 114.000 EUR,
    c) kwota do zapłaty: 57.000 EUR.
  6. Spółka "ABC" ujęła środek trwały, zobowiązanie oraz rozliczenie należności z tytułu wpłaconych zaliczek, przeliczając je na walutę polską po następujących kursach:
    a) 19.000 EUR × 4,36 zł/EUR (kurs z 9 maja 2022 r.) = 82.840 zł,
    b) 114.000 EUR × 4,32 zł/EUR (kurs z 1 czerwca 2022 r.) = 492.480 zł,
    c) 57.000 EUR × 4,35 zł/EUR (kurs średni ogłoszony przez NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury - kurs przykładowy) = 247.950 zł,
    d) razem: 823.270 zł.
  7. Spółka "ABC" 14 czerwca 2022 r. wpłaciła na rachunek bankowy kontrahenta kwotę: 57.000 EUR i przeliczyła ją po kursie: 4,40 zł/EUR (kurs przykładowy). Waluta znajdująca się na rachunku walutowym była wyceniona po kursie: 4,42 zł/EUR (kurs przykładowy). W przykładzie pominięto kwestie VAT z tytułu WNT.
  8. Maszynę oddano do używania 20 czerwca 2022 r.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB z 9 maja 2022 r. - wpłata zaliczki: 19.000 EUR × 4,36 zł/EUR =  82.840 zł 24 13-1
2. PK - rozliczenie różnicy kursowej od własnych środków pieniężnych: 19.000 EUR × (4,36 zł/EUR - 4,35 zł/EUR) =  190 zł 13-1 30
3. WB z 1 czerwca 2022 r. - wpłata zaliczki: 114.000 EUR × 4,32 zł/EUR =  492.480 zł 24 13-1
4. PK - rozliczenie różnicy kursowej od własnych środków pieniężnych: 114.000 EUR × (4,40 zł/EUR - 4,32 zł/EUR) =  9.120 zł 30 13-1
5. Faktura otrzymana wraz z maszyną:
57.000 EUR × 4,35 zł/EUR = 247.950 zł
19.000 EUR × 4,36 zł/EUR = 82.840 zł
114.000 EUR × 4,32 zł/EUR = 492.480 zł
823.270 zł 30 24
6. PK - rozliczenie zakupu maszyny: 823.270 zł - 190 zł + 9.120 zł =  832.200 zł 08 30
7. WB z 14 czerwca 2022 r. - zapłata pozostałej części zobowiązania: 57.000 EUR × 4,40 zł/EUR =  250.800 zł 24 13-1
8. PK - rozliczenie różnic kursowych:    
   a) na rozrachunkach: 57.000 EUR × (4,40 zł/EUR - 4,35 zł/EUR) =  2.850 zł 08 24
   b) od własnych środków pieniężnych: 57.000 EUR × (4,42 zł/EUR - 4,40 zł/EUR) =  1.140 zł 08 13-1
9. OT z 20 czerwca 2022 r. - przyjęcie maszyny na stan środków trwałych: 832.200 zł + 2.850 zł + 1.140 zł =  836.190 zł 01 08

III. Księgowania:

Rozliczenie zakupu w jednostce stosującej postanowienia KSR nr 11

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PoradnikKsiegowego.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

grudzień 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
3
4
6
7
8
11
13
14
15
17
18
19
21
22
24
25
26
28
29
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Przydatne linki
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.