Koszt wytworzenia budynku stanowiącego środek trwały

Rozpoczynamy we własnym zakresie budowę magazynu, który będzie stanowił środek trwały w naszej firmie. Co będzie składać się na koszt jego wytworzenia?

Koszt wytworzenia będący całością lub częścią wartości początkowej środka trwałego obejmuje koszty ponoszone w toku jego budowy wykonywanej w całości lub części siłami własnymi, za które uważa się też koszty podwykonawstwa. Do kosztu wytworzenia środka trwałego zalicza się wyłącznie koszty pozostające w związku przyczynowo-skutkowym z jego wytworzeniem, poniesione od dnia udokumentowanego rozpoczęcia budowy do dnia udokumentowanego przyjęcia środka trwałego do użytkowania.

Koszty wytworzenia środka trwałego budowanego siłami własnymi obejmują:

a) koszty bezpośrednie budowy danego obiektu - są to składniki kosztów, które można odnieść na dany obiekt wprost, na podstawie dokumentów źródłowych potwierdzających poniesienie kosztu lub na podstawie jednostek miary (współczynników) jednoznacznie określających wysokość kosztów poniesionych na dany obiekt,

b) koszty pośrednie budowy danego obiektu, których nie można w sposób bezpośredni przyporządkować do poszczególnych obiektów na podstawie dokumentów lub jednoznacznych miar, w tym:

• koszty wspólne dotyczące budowy więcej niż jednego obiektu oraz
• koszty utrzymania zasobów, które jednostka wykorzystuje w danym okresie w różnym stopniu lub jednocześnie na potrzeby budowy danego obiektu, jak i innych działań (np. narzędzia, sprzęt, wartości niematerialne i prawne, pracownicy, niektóre komórki organizacyjne itp.).

Koszt wytworzenia środka trwałego obejmuje odpowiednią część kosztów utrzymania rzeczowych aktywów trwałych jednostki (np. sprzętu, kontenerów socjalnych, narzędzi) zaangażowanych w budowę środka trwałego, o ile jednostka jest w stanie wiarygodnie oszacować te koszty. Przez koszty utrzymania rzeczowych aktywów trwałych jednostki rozumie się np. koszty amortyzacji, wynagrodzeń obsługi wraz z pochodnymi, o ile nie są one rozliczane oddzielnie, ubezpieczeń rzeczowych, przeglądów, remontów itd.

Klucz rozliczeniowy dla danej grupy kosztów pośrednich mogą np. stanowić koszty bezpośrednie, liczba przepracowanych roboczogodzin, liczba maszynogodzin pracy sprzętu, metry lub kubatura powierzchni użytkowej, wartość kosztorysowa obiektów itd. - w zależności od charakteru danej grupy kosztów pośrednich lub charakterystyki danego obiektu.

Prawidłowe ustalenie kosztu wytworzenia środków trwałych budowanych siłami własnymi wymaga wiarygodnego pomiaru i dokumentacji oraz odpowiedniej ewidencji kosztów.

Wszelkie koszty dotyczące wytworzenia środka trwałego poniesione przed jego przyjęciem do używania, składające się na jego wartość początkową, ujmuje się w księgach rachunkowych na koncie 08 "Środki trwałe w budowie". Przykładowe koszty księgowane na tym koncie to:

a) koszt zakupu materiałów, narzędzi i usług obcych (np. usług transportowych, budowlanych, ochrony mienia, mediów) w celu wytworzenia środka trwałego

- Wn konto 08,

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu" lub konto 24 "Pozostałe rozrachunki",

b) poniesione w związku z budową opłaty administracyjne, notarialne, sądowe

- Wn konto 08,

- Ma konto 10 "Kasa" lub konto 13-0 "Rachunek bieżący",

c) wartość materiałów, towarów, które jednostka przekazała na wytworzenie środka trwałego

- Wn konto 08,

- Ma konto 31 "Materiały" lub konto 33 "Towary",

a jeśli jednostka ujmuje je w cenach ewidencyjnych - jednocześnie zapis

- Wn/Ma konto 34-1 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów", konto 34-2 "Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów",

- Ma/Wn konto 08,

d) wynagrodzenia własnych pracowników zatrudnionych przy budowie środka trwałego wraz ze składkami ZUS finansowanymi przez pracodawcę

- Wn konto 08,

- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń", konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: ZUS),

e) amortyzacja narzędzi i maszyn, które pracują na rzecz budowy środka trwałego

- Wn konto 08,

- Ma konto 07-1 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych",

f) koszty obsługi kredytu (odsetki, prowizje, różnice kursowe) zaciągniętego w związku z budową środka trwałego, poniesione przed przyjęciem go do używania

- Wn konto 08,

- Ma konto 13-4 "Kredyty bankowe".