vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe
lupa
A A A

Inwentaryzacja 2022 r. - Dodatek nr 14 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 20 (572) z dnia 20.10.2022

Rodzaje różnic inwentaryzacyjnych i sposób ich ujęcia w księgach

Różnice inwentaryzacyjne mogą mieć charakter niedoborów, które dzieli się na niedobory pozorne i usprawiedliwione (uzasadnione) oraz nieusprawiedliwione (nieuzasadnione), a także szkód, spowodowanych obniżeniem przydatności gospodarczej danego składnika zapasów oraz nadwyżek. Porównanie stanów wynikających ze spisu z natury ze stanami ewidencji księgowej należy do obowiązków księgowości.

Stosownie do wskazówek zawartych w stanowisku w sprawie inwentaryzacji zapasów, różnice inwentaryzacyjne wynikające z porównania wyników spisu z natury z danymi księgowej ewidencji zapasów, pogrupowane według rodzajów zapasów i osób za nie odpowiedzialnych, księgowy przenosi z arkuszy spisowych lub zestawień zbiorczych do zestawienia różnic ilościowych (niedobory, nadwyżki) i zestawienia różnic jakościowych (szkody). Sprawdzone i kompletne zestawienia różnic księgowy przekazuje przewodniczącemu komisji inwentaryzacyjnej w celu określenia przyczyn powstania różnic i zaproponowania kierownikowi jednostki sposobu ich rozliczenia.

Wyniki rozpatrzenia różnic inwentaryzacyjnych, komisja inwentaryzacyjna ujmuje w protokole rozliczenia różnic, zawierającym wnioski co do sposobu ich rozliczenia wraz z uzasadnieniem. Może to również nastąpić na odpowiednio rozbudowanym zestawieniu różnic ilościowych i jakościowych. Protokół w celu zatwierdzenia przekazywany jest kierownikowi jednostki.

W księgach rachunkowych powstałe różnice inwentaryzacyjne do czasu wyjaśnienia przyczyn ich powstania ujmuje się na koncie 24-1 "Rozliczenie niedoborów, szkód i nadwyżek", z dalszym wyodrębnieniem kont szczegółowych:

⃞   24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód",

⃞   24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek".

Warto nadmienić, iż w jednostkach produkcyjnych sporządzających porównawczy rachunek zysków i strat oraz prowadzących ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 przeksięgowanie wartości niedoboru wyrobów gotowych z konta 60-0 "Produkty gotowe" na konto 24-1 powoduje wyjście kosztów z kręgu. Koszty, które wyszły poza krąg kosztów, ujęte wcześniej na kontach zespołu 4 i 5 ewidencjonuje się na kontach 79-0 "Obroty wewnętrzne" oraz 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych".

Ujawnione w wyniku inwentaryzacji niedobory i nadwyżki powinny zostać wyjaśnione i rozliczone w księgach rachunkowych roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji, co oznacza, że konto 24-1 nie powinno na koniec roku obrotowego wykazywać salda.

Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych następuje w księgach rachunkowych pod datą spisu, nie później jednak niż na ostatni dzień roku obrotowego, którego dotyczył spis z natury. Zapisów księgowych dokonuje się na podstawie zatwierdzonego przez kierownika jednostki protokołu z rozliczenia różnic inwentaryzacyjnych.

Niedobory i nadwyżki można ująć w księgach w sposób przedstawiony w tabeli.

Niedobory Nadwyżki
 1. Ujawnienie niedoboru:
  - Wn konto 24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód",
- Ma konto 31-1 "Materiały", 33 "Towary", 60-0 "Produkty gotowe", 01 "Środki trwałe", 10 "Kasa".
1. Ujawnienie nadwyżki:
  - Wn konto 31-1 "Materiały", 33 "Towary", 60-0 "Produkty gotowe", 01 "Środki trwałe", 10 "Kasa",
  - Ma konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek".
Uwaga: Ewentualne ujęcie odchyleń od cen ewidencyjnych przypadających na niedobór/nadwyżkę danego składnika aktywów, jeśli ewidencja zapasów jest prowadzona w cenach różniących się od cen zakupu (nabycia) lub kosztu wytworzenia może przebiegać zapisem po stronie Wn/Ma konta 34 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów i towarów", 62 "Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów", w korespondencji ze stroną Ma/Wn konta 24-1/0 lub 24-1/1.
2. Ubytki naturalne, mieszczące się w granicach norm (wynikające z cech zapasów lub procesów fizykochemicznych):
  - Wn konto zespołu 4 lub 5, lub konto 70-1 "Koszt sprzedanych produktów", 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",
  - Ma konto 24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód".
 2. Nadwyżki rzeczywiste, których przyczyn powstania nie ustalono:
  - Wn konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek",
  - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".
Uwaga: W świetle pkt 100 stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów, w ciężar kosztów działalności operacyjnej można zaliczać również niedobory - ubytki usprawiedliwione przekraczające normy oraz niedobory spowodowane niedokładnością urządzeń pomiarowych stosowanych do pomiaru przychodów lub rozchodów zapasów, jeżeli mieszczą się w granicach tolerancji.
2. Niedobory powstałe w wyniku zdarzenia losowego:
  - Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
  - Ma konto 24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód".
3. Niedobory uznane za niezawinione:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód".
4. Niedobory zawinione bezsporne, gdy pracownik wyraził zgodę na zwrot równowartości niedoboru:
- Wn konto 23-4 "Pozostałe rozrachunki z pracownikami",
- Ma konto 24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód".
5. Niedobory zawinione sporne, dochodzone od pracownika, który nie wyraził zgody na ich pokrycie:
  a) powstanie roszczenia spornego w momencie skierowania sprawy na drogę sądową:
- Wn konto 24-6 "Należności dochodzone na drodze sądowej",
- Ma konto 24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód",
b) utworzenie odpisu aktualizującego:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 28 "Odpisy aktualizujące wartość należności".
6. Niedobory zawinione niedochodzone:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 24-1/0 "Rozliczenie niedoborów i szkód".
2. Nadwyżki wynikające z niedokładności urządzeń pomiarowych, mieszczące się w granicach tolerancji:
- Wn konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek",
- Ma konto zespołu 4 lub 5, lub konto 70-1 "Koszt sprzedanych produktów", 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)".
3. Nadwyżki pozorne, spowodowane błędami przy ewidencji rozchodów lub w trakcie inwentaryzacji:
- Wn konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek",
- Ma konto zespołu 4 lub 5, lub konto 70-1 "Koszt sprzedanych produktów", 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)", 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".
4. Nadwyżka środka trwałego w zależności od przyczyn jej powstania:
a) jeśli środek trwały nabyto lub wytworzono w ramach prac remontowych lub likwidacji innych obiektów:
- Wn konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek",
- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne",
b) jeśli środek trwały wytworzono w ramach działalności operacyjnej:
- Wn konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek",
- Ma konto 70-1 "Koszt sprzedanych produktów",
c) jeśli środek trwały otrzymano jako darowiznę lub nie są znane przyczyny powstania nadwyżki:
- Wn konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek",
- Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów".
Uwaga: Kompensata niedoborów z nadwyżkami (dotycząca niedoborów uznanych za niezawinione) może zostać ujęta w księgach, zapisem po stronie Wn konta 24-1/1, w korespondencji ze stroną Ma konta 24-1/0. Pozostałe po kompensacie kwoty niedoborów lub nadwyżek odnosi się na konto 76-1 lub 76-0.
 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PoradnikKsięgowego.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

grudzień 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
3
4
6
7
8
11
13
14
15
17
18
19
21
22
24
25
26
28
29
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Przydatne linki
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.