Podmioty powiązane według ustawy o rachunkowości
Stosownie do definicji zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 43 ustawy o rachunkowości, jednostki powiązane to dwie lub więcej jednostek wchodzących w skład danej grupy kapitałowej. Grupę kapitałową stanowi z kolei jednostka dominująca wraz z jednostkami zależnymi (por. art. 3 ust. 1 pkt 44 ustawy o rachunkowości).
Jednostką dominującą jest jednostka będąca spółką handlową lub przedsiębiorstwem państwowym, sprawująca kontrolę nad jednostką zależną. Kontrola ta polega na kierowaniu polityką finansową i operacyjną jednostki zależnej w celu osiągania korzyści ekonomicznych przez jednostkę dominującą. Kontrola ta może odbywać się przez samą jednostkę dominującą lub przez wyznaczone do tego celu osoby i przebiegać w sposób określony w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości, w tym m.in. poprzez posiadanie większości liczby głosów w organie stanowiącym jednostki zależnej, uprawnienie do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu bądź organu nadzorującego jednostki zależnej, czy też na podstawie umowy zawartej z tą jednostką zależną.
Z kolei przez jednostkę zależną rozumie się jednostkę będącą spółką handlową lub podmiotem utworzonym i działającym zgodnie z przepisami obcego prawa handlowego, kontrolowaną przez jednostkę dominującą (por. art. 3 ust. pkt 39 ustawy o rachunkowości).
Skoro ustawa o rachunkowości przez jednostki powiązane rozumie dwie lub więcej jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej, to jednostkami powiązanymi będzie jednostka dominująca oraz jej jednostki zależne (tj. układ pionowy grupy), jak również jednostki zależne pomiędzy sobą (układ poziomy grupy). Powiązania zachodzące pomiędzy jednostkami dominującą i podporządkowanymi jednostkami zależnymi mogą mieć także charakter kilkuszczeblowy.
Co ważne, warunkiem powiązania jest występowanie prawa własności (sprawowania kontroli) przez spółkę prawa handlowego, a nie przez jej właściciela (osobę fizyczną lub prawną, np. stowarzyszenie czy spółdzielnię). Nie uważa się więc za jednostki powiązane spółek prawa handlowego należących do tego samego właściciela, np. osoby fizycznej, mimo iż spółki te prowadzą ze sobą interesy. Warto również dodać, że za jednostki powiązane nie uznaje się również gminy oraz spółek komunalnych, których jest ona wyłącznym właścicielem. Gmina nie jest bowiem jednostką dominującą w świetle prawa bilansowego i nie tworzy grupy kapitałowej.
| Przykład
Spółka akcyjna z Niemiec posiada 100% udziałów w polskiej spółce z o.o. oraz innej spółce na Węgrzech. Czy transakcje ze spółką niemiecką i węgierską w polskiej spółce z o.o. należy wykazywać jak transakcje z podmiotami powiązanymi? Wszystkie spółki stanowią w świetle prawa bilansowego grupę kapitałową, gdzie spółka akcyjna z Niemiec jest jednostką dominującą, a pozostałe spółki, tj. polska i węgierska, są jednostkami zależnymi. Polska spółka z o.o. w sprawozdaniu finansowym transakcje zarówno ze spółką akcyjną niemiecką, jak również spółką węgierską powinna prezentować jako transakcje z jednostkami powiązanymi. |
| Przykład
Jeden ze wspólników spółki jawnej jest również wspólnikiem spółki z o.o. spółki komandytowej, natomiast drugi prowadzi również jednoosobową działalność gospodarczą. Czy transakcje zawarte z podmiotami, gdzie wspólnikami są wspólnicy spółki jawnej powinny zostać wykazane w bilansie jako zobowiązania/należności z podmiotami powiązanymi? Z punktu widzenia ustawy o rachunkowości powiązania pomiędzy podmiotami występują jedynie poprzez kapitał, a nie przez osoby. W związku z tym wzajemne należności i zobowiązania w bilansie oraz przychody i koszty powstałe pomiędzy podmiotami wymienionymi w pytaniu wykazuje się jako transakcje z pozostałymi jednostkami. W przedstawionym w pytaniu przypadku może jedynie zaistnieć obowiązek prezentacji danych dotyczących tych transakcji w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego, jeśli jednostka sporządza ją według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości. |
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.PoradnikKsiegowego.pl » |
z obszernym komentarzem »
| NOWY SCHEMAT »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
|
||||||||||||
|
||||||||||||