Czynsz otrzymany z góry

Wynajęliśmy innej firmie nieużywany lokal biurowy. Zgodnie z zapisami zawartej umowy otrzymaliśmy zapłatę czynszu z góry za pół roku. W jaki sposób należy rozliczyć w księgach rachunkowych przychód z tego tytułu?

Wynajmujący może pobrać od najemcy czynsz z góry. Jeśli, tak jak w sytuacji opisanej w pytaniu, najemca opłaci czynsz z góry, w księgach zasadniczo jego kwotę należy rozliczać w czasie za pośrednictwem rozliczeń międzyokresowych przychodów. Zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości rozliczenia międzyokresowe przychodów, dokonywane z zachowaniem zasady ostrożności, obejmują w szczególności równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych.

W księgach opłacony z góry czynsz, w oparciu o wyciąg bankowy, można ująć zapisem:

- Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący",

- Ma konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" (w analityce: Imienne konto najemcy).

W przypadku gdy wynajem nie stanowi podstawowej działalności operacyjnej - jest to poboczna działalność - przychody uzyskiwane z tego tytułu mogą być ujmowane u wynajmującego jako pozostałe przychody operacyjne. Zatem w zależności od przyjętego u Czytelników rozwiązania przychody z najmu mogą być ujmowane na koncie 70-0 "Sprzedaż usług" (w analityce: Sprzedaż usług najmu) lub na koncie 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". Odpowiedni zapis w tej kwestii należy zawrzeć w polityce rachunkowości.

Ewidencja księgowa faktury dokumentującej opłacony z góry czynsz może być następująca:

a) wartość brutto faktury

- Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" (w analityce: Imienne konto najemcy),

b) VAT należny

- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",

c) wartość netto faktury

- Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów".

Rozliczenie konta 84 w ratach przypadających na dany okres sprawozdawczy następuje zapisem:

- Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów",

- Ma konto 70-0 "Sprzedaż usług" (w analityce: Sprzedaż usług najmu) lub konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

Jeśli kwota otrzymanego z góry czynszu byłaby w opinii jednostki nieistotna, to mogłaby zostać ujęta w przychodach jednorazowo. Trzeba bowiem wziąć pod uwagę, że rozliczeń międzyokresowych przychodów dokonuje się, uwzględniając zasadę istotności (por. art. 8 ust. 1 oraz art. 4 ust. 4 i ust. 4a ustawy o rachunkowości). Tworząc zasady (politykę) rachunkowości, należy zapewnić wyodrębnienie w rachunkowości wszystkich zdarzeń istotnych do oceny sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, przy zachowaniu zasady ostrożności, co pozwala na stosowanie w rachunkowości uproszczeń. Można je przyjąć, o ile nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na realizację obowiązku rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki. W związku z tym przychody dotyczące przyszłych okresów, które z punktu widzenia jednostki nie prezentują istotnej wartości, mogą nie być rozliczane w czasie.