Różnice między wartością bilansową i podatkową aktywów i pasywów

Wartość podatkowa aktywów jest to kwota wpływająca na pomniejszenie podstawy obliczenia podatku dochodowego w przypadku uzyskania z nich, w sposób pośredni lub bezpośredni, korzyści ekonomicznych. Jeżeli uzyskanie korzyści ekonomicznych z tytułu określonych aktywów nie powoduje pomniejszenia podstawy obliczenia podatku dochodowego, to wartość podatkowa aktywów jest ich wartością księgową. Z kolei wartością podatkową pasywów jest ich wartość księgowa pomniejszona o kwoty, które w przyszłości pomniejszą podstawę podatku dochodowego (podstawę opodatkowania po odliczeniach).

Różnice przejściowe między bilansowymi i podatkowymi wartościami aktywów i pasywów mogą mieć charakter dodatni i ujemny. Dodatnimi różnicami przejściowymi są te, które spowodują powstanie kwot zwiększających podstawę opodatkowania w przyszłych okresach, gdy wartość bilansowa składnika aktywów zostanie zrealizowana lub składnika pasywów rozliczona. Powstają one, gdy:

1) wartość bilansowa składnika aktywów jest wyższa niż jego wartość podatkowa albo

2) wartość bilansowa składnika zobowiązań jest niższa niż jego wartość podatkowa.

Dodatnie różnice przejściowe mogą również powstawać w związku z pozycjami nieujętymi w księgach jako aktywa lub zobowiązania. Jeżeli powstają dodatnie różnice przejściowe, to tworzy się rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wysokości kwoty podatku dochodowego wymagającej w przyszłości zapłaty.

Natomiast ujemnymi różnicami przejściowymi są te, które powodują powstanie kwot zmniejszających podstawę opodatkowania w przyszłych okresach, gdy wartość bilansowa składnika aktywów zostanie zrealizowana lub składnika pasywów rozliczona. Powstają one, gdy:

1) wartość bilansowa składnika aktywów jest niższa niż jego wartość podatkowa albo

2) wartość bilansowa składnika zobowiązań jest wyższa niż jego wartość podatkowa.

Ujemne różnice przejściowe mogą również powstawać w związku z pozycjami nieujętymi w księgach jako aktywa lub zobowiązania. Jeżeli powstają ujemne różnice przejściowe, to ustala się aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego w wysokości kwoty przewidzianej w przyszłości do odliczenia od podatku dochodowego. Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ustala się również w związku ze stratami podatkowymi, możliwymi do odliczenia w przyszłości.