Ujęcie w spisie z natury towarów otrzymanych w darowiźnie

Prowadzę podatkową księgę przychodów i rozchodów. 1 stycznia 2023 r. otrzymałam od matki w darowiźnie towary handlowe. Czy ich wartość powinnam była ująć w spisie z natury na 1 stycznia 2023 r. i na zakończenie roku podatkowego, o ile wcześniej nie zostaną sprzedane?

Tak, towary handlowe otrzymane w darowiźnie powinny być ujęte w spisie z natury.

Stosownie do § 24 ust. 1 rozporządzenia, podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie utraty w ciągu roku podatkowego prawa do opłacania podatku na podstawie ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2540 ze zm.), zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności.

Podatnik jest obowiązany wycenić spis z natury według zasad przyjętych w § 26 ust. 1 rozporządzenia.

Zatem, również nieodpłatnie nabyte towary handlowe powinny być ujęte w spisie z natury. Ich wartość nie może jednak obciążać kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z art. 22 ust. 1 updof, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 updof. W tym przypadku koszt nie został poniesiony, tym samym nie została spełniona podstawowa przesłanka wynikająca z powołanego art. 22 ust. 1 updof.

Reasumując, pomimo obowiązku ujęcia nabytych nieodpłatnie towarów handlowych w remanencie początkowym i końcowym (w sytuacji ich niesprzedania), ich wartość wynikająca z wyceny nie jest brana pod uwagę przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Takie stanowisko zajął też Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 21 lutego 2020 r., nr 0115-KDIT3.4011.492.2019.3.AW. Czytamy w niej: "(...) aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy (updof - przyp. red.), wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.

(...) skoro - w analizowanej sprawie - nabycie towarów handlowych nastąpiło w drodze darowizny (nieodpłatnie), to ich wartość nie będzie mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej (...) pozarolniczej działalności gospodarczej (...)".