Faktura korygująca dokumentująca rabat na przełomie roku

W styczniu 2024 r. otrzymamy od kontrahenta faktury korygujące dotyczące udzielenia rabatów cenowych od zakupów zrealizowanych w 2023 r. Czy nasz koszt własny sprzedaży powinniśmy zmniejszyć w 2023 r., czy w 2024 r.?

Ostateczne rozliczenie rabatu potransakcyjnego z tytułu dokonanych w danym roku obrotowym transakcji zakupu objętych rabatem może nastąpić po dniu bilansowym. Jeśli ujęcie w księgach rachunkowych rozliczenia rabatu następuje przed sporządzeniem sprawozdania finansowego, to jednostka koryguje wartość zobowiązania w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, w którym przeprowadziła transakcje zakupu objęte rabatem.

W związku z tym otrzymany w 2024 r. przez jednostkę rabat potransakcyjny dotyczący zakupów towarów dokonanych w 2023 r. powinien zostać ujęty w księgach rachunkowych 2023 r. w następujący sposób:

1. Wartość netto rabatu wynikająca z otrzymanej faktury korygującej, gdy rabat odnosi się do towarów niesprzedanych do dnia bilansowego:

a) jednostka prowadzi ewidencję towarów według ceny zakupu/nabycia

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu" lub konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",
- Ma konto 33 "Towary",

b) jednostka prowadzi ewidencję towarów w stałych cenach ewidencyjnych

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu" lub konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",
- Ma konto 34-2 "Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów".

2. Wartość netto rabatu wynikająca z otrzymanej faktury korygującej, gdy rabat odnosi się do towarów sprzedanych do dnia bilansowego:

- Wn konto 30 "Rozliczenie zakupu" lub konto 21 "Rozrachunki z dostawcami",
- Ma konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)".

Z pytania wynika, że faktura korygująca została wystawiona przez kontrahenta jednostki w związku z udzielonym przez niego rabatem. Przyczyną wystawienia faktury korygującej nie był więc błąd rachunkowy ani inna oczywista omyłka. W związku z tym korekty kosztów podatkowych z tytułu otrzymania rabatu dokonuje się na bieżąco, w okresie rozliczeniowym, w którym jednostka otrzymała fakturę korygującą.

Jeżeli otrzymana przez jednostkę w styczniu 2024 r. faktura korygująca dokumentująca przyznany rabat cenowy dotyczy towarów sprzedanych, to dla celów podatkowych uwzględni ona tę fakturę w kosztach uzyskania przychodów w okresie rozliczeniowym, w którym ją otrzymała, tj. w styczniu 2024 r. Z kolei dla celów bilansowych jednostka dokona zapisu zmniejszającego koszt sprzedanych towarów w księgach rachunkowych 2023 r. Całkowicie odmienne podejście podatkowe od rachunkowego w zakresie momentu ujęcia rabatu cenowego prowadzi do powstania przejściowej różnicy między kosztami bilansowymi i podatkowymi za 2023 r. Jest to różnica, w odniesieniu do której jednostki będące podatnikami pdop tworzą odroczony podatek dochodowy (por. art. 37 ustawy o rachunkowości).