Informacje i objaśnienia do rachunku przepływów pieniężnych

Według załącznika nr 1 ustęp 4 dodatkowych informacji i objaśnień brzmi:

4. Objaśnienie struktury środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów pieniężnych, a w przypadku gdy rachunek przepływów pieniężnych sporządzony jest metodą bezpośrednią, dodatkowo należy przedstawić uzgodnienie przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej, sporządzone metodą pośrednią; w przypadku różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz zmianami tych samych pozycji wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych, należy wyjaśnić ich przyczyny

Tę pozycję wypełniają jednostki sporządzające rachunek przepływów pieniężnych. Wskazane jest wyjaśnić tu w szczególności przyczyny różnic pomiędzy korespondującymi ze sobą danymi z bilansu oraz rachunku przepływów pieniężnych, co składa się na pozycje obejmujące zakresem różne dane, w przypadku znacznych kwot w pozycjach "pozostałe przepływy z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej" - ich zawartość merytoryczną. Pomocny w tej kwestii może być Krajowy Standard Rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych". Dane te można przedstawić w nocie w formie tabeli.

Nota 46 Struktura środków pieniężnych przyjęta do rachunku przepływów pieniężnych

Z kolei przedstawienie uzgodnienia przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej, sporządzone metodą pośrednią, gdy rachunek przepływów pieniężnych sporządzony jest metodą bezpośrednią, można zaprezentować w nocie w formie tabeli.

Nota 47 Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej sporządzone metodą pośrednią

Przy wyjaśnianiu przykładowo przyczyn znaczących różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz zmianami tych samych pozycji wykazanych w rachunku przepływów pieniężnych (tzn. zmiany stanu zobowiązań krótkoterminowych i zmiany stanu zapasów), a także ustalania wielkości faktycznie zapłaconego podatku dochodowego, jednostka może skorzystać ze schematów zamieszczonych w punkcie 8.11 KSR nr 1.

W celu ustalenia wykazanej w rachunku przepływów pieniężnych zmiany stanu zobowiązań krótkoterminowych (z wyłączeniem pożyczek i kredytów) należy wykazaną w bilansie zmianę stanu tych zobowiązań "skorygować" o zmianę stanu zobowiązań dotyczących działalności inwestycyjnej i finansowej oraz o zmianę stanu zobowiązań z operacji lub zdarzeń niepieniężnych, jak np. zamiany zobowiązań dotyczących działalności operacyjnej na kapitał (fundusz) własny czy zmiany stanu zobowiązań z tytułu podatku dochodowego odnoszonych bezpośrednio na kapitał (fundusz) własny (np. błąd popełniony w poprzednich latach obrotowych, w następstwie którego nie można uznać zatwierdzonych sprawozdań finansowych za okresy poprzednie za poprawne - por. art. 54 ust. 3 ustawy o rachunkowości).

Powyższe informacje można zaprezentować w nocie w formie tabeli.

Nota 48 Ustalenie różnicy między zmianą stanu zobowiązań krótkoterminowych (z wyłączeniem pożyczek i kredytów) wykazaną w bilansie a zmianą tej pozycji w rachunku przepływów pieniężnych

W celu ustalenia wykazanej w rachunku przepływów pieniężnych zmiany stanu zapasów, należy wykazaną w bilansie zmianę stanu zapasów "skorygować" o zmianę stanu tych aktywów z tytułu wkładu niepieniężnego otrzymanego lub przekazanego pod postacią składników aktywów obrotowych (zapasów), a także o zmianę stanu zapasów z tytułu ich przeniesienia do środków trwałych (w tym w budowie) lub przekwalifikowania środków trwałych do zapasów.

Powyższe informacje można przedstawić w nocie w formie tabeli, w sposób przedstawiony na przykładzie.

Przykład

I. Założenia:

1. Na dzień 1 stycznia 2024 r. jednostka posiadała towary o wartości: 150.000 zł.
2. W trakcie 2024 r. w jednostce miały miejsce następujące operacje:
   a) otrzymano w darowiźnie towary o wartości: 8.000 zł,
   b) wydano sprzedane towary o wartości: 95.000 zł,
   c) przekazano na rzecz budowy środka trwałego towary o wartości: 60.000 zł,
   d) przekazano w formie darowizny towary o wartości: 1.000 zł,
   e) wydano na potrzeby własnej działalności operacyjnej towary o wartości: 600 zł.
3. Na dzień bilansowy 31 grudnia 2024 r. jednostka posiadała towary o wartości: 1.400 zł.
4. Zgodnie z polityką rachunkowości jednostki, rachunek przepływów pieniężnych sporządza się metodą pośrednią, a różnice między zmianą stanu zapasów wykazywaną w bilansie a zmianą tej pozycji w rachunku przepływów pieniężnych przedstawia się w dodatkowych informacjach i objaśnieniach w nocie w formie tabeli.

II. Ustalenie zmiany stanu zapasów na dzień 31 grudnia 2024 r.:

III. Fragment rachunku przepływów pieniężnych (metoda pośrednia) - wpływ przeprowadzonych transakcji na poszczególne pozycje:

IV. Fragment informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego za 2024 r.:

Nota 49 Ustalenie różnicy miedzy zmianą stanu zapasów wykazywaną w bilansie a zmianą tej pozycji w rachunku przepływów pieniężnych:

Uwaga: W przykładzie mamy do czynienia ze zmniejszeniem zmiany stanu zapasów (- 88.600 zł), a zmniejszenia zmiany stanu zapasów wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych ze znakiem plus.

Wobec niewykazywania jako odrębnej pozycji rachunku przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej kwoty zapłaconego podatku dochodowego od osób prawnych KSR nr 1 zaleca - gdy stanowi on istotną pozycję - objaśnienie relacji zachodzących między memoriałowym (w rachunku zysków i strat) a kasowym ujęciem podatku dochodowego (podatek dochodowy zapłacony). W tym celu podatek dochodowy, wykazany w rachunku zysków i strat, podlega "korekcie" o zmianę stanu rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz o wielkość podatku odniesionego bezpośrednio na kapitał własny (np. na skutek błędu lat poprzednich). Tak ustalona wielkość podatku podlega następnie "korekcie" o zmianę stanu należności i zobowiązań z tytułu podatku dochodowego. Dane te można zaprezentować w nocie w formie tabeli.

Nota 50 Ustalenie wielkości faktycznie zapłaconego podatku dochodowego