Faktury korygujące sprzedaż na przełomie roku

W celu kompletnego ujęcia w księgach rachunkowych oraz sprawozdaniu finansowym przychodów dotyczących roku obrotowego uwzględnienia wymagają faktury i inne dowody wystawione w następnym roku, ale dokumentujące np. korekty tych przychodów.

Przepisy ustawy o rachunkowości nie określają wprost zasad oraz momentu dokonywania korekt przychodów, tj. czy przychód należy skorygować w dacie wystawienia faktury korygującej, czy też w dacie powstania przychodu. Uwzględniając treść ekonomiczną operacji gospodarczej jaką jest sprzedaż - dla celów bilansowych - wszelkie korekty przychodów ze sprzedaży za dany rok obrotowy, ujmuje się w księgach roku obrotowego, w którym powstał dany przychód, a nie w dacie wystawienia faktury korygującej. Przy czym w przypadku gdy korekta przychodów ze sprzedaży dokonanej w danym roku obrotowym ma miejsce po sporządzeniu sprawozdania finansowego za ten rok, to jednostka ujmując skutki tej korekty w księgach rachunkowych powinna uwzględnić regulacje art. 54 ustawy o rachunkowości.

W świetle art. 54 ust. 1 ustawy o rachunkowości, jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe, lub powodujących, że założenie kontynuowania działalności przez jednostkę nie jest uzasadnione, powinna ona odpowiednio zmienić to sprawozdanie, dokonując jednocześnie odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy, oraz powiadomić biegłego rewidenta, który sprawozdanie to bada lub zbadał. Jeżeli zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym, nie powodują zmiany stanu istniejącego na dzień bilansowy, to odpowiednie wyjaśnienia zamieszcza się w informacji dodatkowej.

Natomiast art. 54 ust. 2 ustawy o rachunkowości stanowi, iż w przypadku gdy jednostka otrzymała informacje o powyższych zdarzeniach po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego, to ich skutki ujmuje w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym informacje te otrzymała. Z kolei z art. 54 ust. 3 ww. ustawy wynika, iż w sytuacji gdy w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu, w następstwie którego nie można uznać sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie za spełniające wymagania określone w art. 4 ust. 1 ww. ustawy, to kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako "zysk (strata) z lat ubiegłych".

Zatem ujęcie w księgach rachunkowych korekty dokonanej w jednym roku, na podstawie faktur korygujących wystawionych w następnym roku, zależeć będzie od tego, czy nastąpiła ona:

1) przed sporządzeniem sprawozdania finansowego - jednostka skoryguje wówczas przychody ze sprzedaży w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, w którym przeprowadziła transakcje sprzedaży objęte korektą,

2) po sporządzeniu sprawozdania finansowego, ale przed jego zatwierdzeniem - jednostka skoryguje wówczas przychody ze sprzedaży w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, w którym przeprowadziła transakcje sprzedaży objęte korektą i zmieni sprawozdanie finansowe za ten rok obrotowy, jeżeli uzna, że kwota korekty ma istotny wpływ na sprawozdanie finansowe; w przypadku gdy jednostka uzna kwotę korekty za nieistotną z punktu widzenia sprawozdania finansowego skoryguje wartość przychodu ze sprzedaży w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym nastąpiła korekta,

3) po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego - jednostka skoryguje wówczas przychody ze sprzedaży w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym nastąpiła korekta; przy czym w przypadku korekt istotnych, kwotę korekty odniesie na kapitał (fundusz) własny i wykaże jako zysk (stratę) z lat ubiegłych.

Natomiast zasady dokonywania korekt przychodów podatkowych zawarte zostały w art. 12 ust. 3j-3m updop. Wynika z nich, że jeśli korekta przychodu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty. Jeśli w wymienionym okresie rozliczeniowym podatnik nie osiągnął przychodów lub osiągnięte przychody są niższe od kwoty zmniejszenia, podatnik jest obowiązany zwiększyć koszty uzyskania przychodów o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone przychody. Oznacza to, że o momencie korekty przychodów, gdy nie jest ona spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, decyduje data wystawienia odpowiedniego dokumentu. Natomiast w przypadku jednoznacznego stwierdzenia, że nieprawidłowe ujęcie przychodu było bezpośrednim wynikiem błędu rachunkowego lub oczywistej omyłki, korekta przychodu powinna być uwzględniana "wstecznie".