Ujęcie w księgach rachunkowych odsetek od zaległości podatkowych

Opłaciliśmy na rachunek bankowy urzędu skarbowego zaległość podatkową w podatku dochodowym od osób fizycznych łącznie z odsetkami za zwłokę. Jak zaksięgować wartość zapłaconych odsetek?

W księgach rachunkowych odsetki za zwłokę w zapłacie zaległości podatkowych zalicza się do kosztów finansowych i ewidencjonuje na koncie 75-1 "Koszty finansowe" (art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości). Odsetki od zobowiązań podatkowych nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. Wynika to wprost z art. 23 ust. 1 pkt 18 ustawy o pdof oraz art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o pdop. Zatem do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczyć odsetek od zaległości podatkowych nawet gdy zostały faktycznie zapłacone do budżetu.

W związku z tym wskazane jest, aby w ewidencji analitycznej prowadzonej do konta 75-1 "Koszty finansowe" wyodrębnić koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów (NKUP). W ewidencji księgowej naliczenie odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych można ująć zapisem:

- Wn konto 75-1 "Koszty finansowe" (w analityce: Odsetki - NKUP),

- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Urząd skarbowy - pdof).

Z kolei zapłatę odsetek, łącznie z zaległością podatkową, można zaksięgować na podstawie wyciągu bankowego w następujący sposób:

- Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Urząd skarbowy - pdof),

- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Jeśli z zasad (polityki) rachunkowości jednostki wynika, że zapłata odsetek księgowana jest bezpośrednio z wyciągu bankowego bez wcześniejszego ich naliczania, to operacja ta jest ujmowana zapisem:

- Wn konto 75-1 "Koszty finansowe" (w analityce: Odsetki - NKUP),

- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".

Trzeba pamiętać, że przy takim sposobie ewidencji odsetki, które nie zostały jeszcze zapłacone, a dotyczą danego roku, należy na koniec roku zaewidencjonować jako zobowiązanie na koncie 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Urząd skarbowy - pdof). Obowiązek ten wynika z zasady memoriału, określonej w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości, która nakazuje w księgach rachunkowych jednostki ująć m.in. wszystkie obciążające ją koszty dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Zobowiązanie to wycenia się na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty, tj. łącznie z naliczonymi na dzień bilansowy odsetkami.