Rozrachunki publicznoprawne w bilansie

W jednostce na kontach rozrachunków publicznoprawnych na dzień bilansowy pozostają nierozliczone salda. W jakich pozycjach bilansu należy je wykazać? Dodam, że sprawozdanie finansowe za 2015 r. sporządzane jest według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości obowiązującego do 31 grudnia 2015 r.

Rozrachunki publicznoprawne - stanowiące saldo Wn lub Ma konta 22 "Rozrachunki publicznoprawne" - wykazywane są w bilansie odpowiednio w aktywach w pozycji B.II.2 lit. b) "Należności krótkoterminowe od pozostałych jednostek - z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń" oraz w pasywach w pozycji B.III.2 lit. g) "Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek - z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń".

W aktywach bilansu w wierszu B.II.2 lit. b) wykazuje się kwoty należne od budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, urzędów celnych, w tym m.in.:

• nadpłatę podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych,
   
• nadwyżkę VAT naliczonego nad należnym z deklaracji za grudzień,
   
• nadpłaty z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP, FGŚP i FEP,
   
• nadpłatę podatku od nieruchomości,
   
• nadpłatę podatku od środków transportowych,
   
• zwrot cła oraz kwoty wpłacone na poczet zabezpieczeń celnych.

W pozycji tej można również wykazać - jeżeli nie zniekształca to obrazu sytuacji finansowej jednostki - VAT naliczony na fakturach od dostawców, niepodlegający na dzień bilansu potrąceniu od VAT należnego, gdyż nie są jeszcze spełnione warunki do potrącenia. Zasadniczo VAT ten wykazuje się w aktywach bilansu w pozycji B.IV. "Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe".

Natomiast prezentowane w pasywach bilansu w wierszu B.III.2 lit. g) zobowiązania publicznoprawne obejmują w szczególności zobowiązania z tytułu:

• różnego rodzaju podatków (VAT, dochodowy, od nieruchomości, od środków transportu, rolny i leśny), których podatnikiem i płatnikiem, bądź tylko płatnikiem jest jednostka,
   
• składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FP, FGŚP i FEP zatrudnionych pracowników,
   
• zobowiązań celnych,
   
• należnych wpłat na rzecz PFRON,
   
• różnego rodzaju opłat lokalnych,
   
• wszelkich innych zobowiązań publicznoprawnych.

Należy przy tym pamiętać, iż zobowiązania wykazuje się w bilansie w kwocie wymagającej zapłaty, tzn. wraz z naliczonymi odsetkami. Stąd też naliczone na dzień bilansowy odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązań publicznoprawnych, ujęte w księgach rachunkowych zapisem: Wn konto 75-1 "Koszty finansowe", Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne", prezentuje się w pasywach razem z kwotą zobowiązania w pozycji B.III.2 lit. g) "Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek - z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń".

W pozycji tej można również wykazać - jeśli nie zniekształca to obrazu sytuacji finansowej jednostki:

• VAT należny wynikający z wystawionych dla nabywców faktur niestanowiący jeszcze zobowiązania podatkowego,
   
• naliczone zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, dotyczące wynagrodzeń, które zostaną wypłacone w następnym roku obrotowym, niestanowiące jeszcze na dzień bilansowy wymaganego prawnie zobowiązania.

Generalnie zobowiązania te traktuje się jako rezerwy i wykazuje w pasywach bilansu w pozycji B.I.3. "Pozostałe rezerwy".

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.)

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.)

Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.)