vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe
lupa
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Sporządzanie sprawozdania finansowego za 2015 rok - Dodatek do Gazety Podatkowej nr 12 (1262) z dnia 11.02.2016

Uproszczenia w sprawozdaniu finansowym jednostek małych

Nowelizacją ustawy o rachunkowości, która weszła w życie dnia 23 września 2015 r., wprowadzono do tej ustawy kolejną kategorię jednostek, tj. jednostki małe, dla których opracowano nowy, skrócony i uproszczony zakres prezentacyjny sprawozdania finansowego. Trzeba podkreślić, że znowelizowane w tym zakresie przepisy ustawy o rachunkowości mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2016 r. Jednak ustawa nowelizująca dopuściła możliwość skorzystania z nowych regulacji odnośnie sprawozdań finansowych za 2015 r., jeśli jednostka podejmie taką decyzję.

Definicja jednostki małej

Jednostkami małymi mogą być jednostki określone w art. 3 ust. 1c ustawy o rachunkowości, tzn.:

1) spółki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy (tj. spółki handlowe osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji, spółki cywilne, a także inne osoby prawne), jednostki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy (tj. osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie) oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych (w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) - jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

a) 17.000.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 34.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,

2) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które stosują zasady rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy (tj. dobrowolnie prowadzą księgi rachunkowe).

Oprócz kryterium ww. progów, kolejnym niezbędnym do spełnienia warunkiem, aby jednostka mogła być jednostką małą, jest podjęcie przez jej organ zatwierdzający decyzji w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń przewidzianych dla tych jednostek w ustawie o rachunkowości (jest to rozwiązanie analogiczne do przyjętego już w stosunku do jednostek mikro).

Dodatkowo nowy ust. 1d w art. 3 ustawy o rachunkowości zawiera doprecyzowujące regulacje, zgodnie z którymi jednostką małą jest także jednostka, która:

1) za poprzedni rok obrotowy sporządziła sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek małych przewidzianych ustawą oraz

2) w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła dwie z wielkości wymienionych w nowym art. 3 ust. 1c pkt 1 ustawy o rachunkowości.

Według znowelizowanych przepisów, jednostki, które uzyskają status jednostki małej w danym roku obrotowym, a w następnym roku obrotowym przekroczą progi wyznaczone dla jednostek małych, nadal będą mogły korzystać z uproszczeń przewidzianych dla tych jednostek. Jednostka utraci status jednostki małej, jeśli dwa lata z rzędu przekroczy progi dla jednostek małych, gdyż nie będzie wtedy spełniać wymogu zawartego w art. 3 ust. 1d pkt 2 ustawy o rachunkowości.

Jednostkami małymi - bez względu na osiągnięte wielkości sumy bilansowej, przychodów czy zatrudnienia - w myśl nowego art. 3 ust. 1e pkt 1-7 ustawy o rachunkowości nie mogą być:

1) jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, przepisów: o obrocie papierami wartościowymi, o funduszach inwestycyjnych, o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,

2) jednostki zamierzające ubiegać się albo ubiegające się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie przepisów wymienionych w pkt 1,

3) emitenci papierów wartościowych dopuszczonych, emitenci zamierzający ubiegać się lub ubiegający się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego,

4) emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu w alternatywnym systemie obrotu,

5) krajowe instytucje płatnicze,

6) instytucje pieniądza elektronicznego,

7) jednostki sektora finansów publicznych.

Sprawozdanie finansowe jednostki małej

Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy o rachunkowości, dla jednostek małych określono w załączniku nr 5 do ustawy. Sprawozdanie to składa się z:

1) wprowadzenia do sprawozdania finansowego, którego zakres jest nieco krótszy niż dla pozostałych jednostek, ale jego charakter jest taki sam; zawiera ono 6 pozycji, m.in. omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości - w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji) - ustalenia wyniku finansowego oraz sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru,

2) uproszczonego bilansu, zawierającego wybrane pozycje aktywów i pasywów,

3) uproszczonego rachunku zysków i strat (wariant kalkulacyjny i wariant porównawczy),

4) skróconych dodatkowych informacji i objaśnień, zawierających 18 pozycji.


Wzór bilansu oraz rachunku zysków i strat dla jednostek małych dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl.

Zgodnie z brzmieniem art. 48a ust. 4 ustawy o rachunkowości, jednostka mała może nie sporządzać zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym.

Podobne uproszczenie dotyczy rachunku przepływów pieniężnych - w myśl art. 48b ust. 5 ustawy o rachunkowości - jednostka mała może nie sporządzać tego elementu sprawozdania finansowego.

Ponadto jednostka mała, która ma obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności, może go nie sporządzać, pod warunkiem, że w informacji dodatkowej przedstawi informacje dotyczące nabycia udziałów (akcji) własnych (art. 49 ust. 5 ustawy o rachunkowości). W sytuacji natomiast, gdy jednostka mała zdecyduje o sporządzaniu sprawozdania z działalności, to wówczas będzie mogła nie prezentować informacji niefinansowych określonych w art. 49 ust. 3 ustawy o rachunkowości (art. 49 ust. 6 tej ustawy).

Waga decyzji w sprawie sporządzania uproszczonego sprawozdania

Przepis art. 3 ust. 1c ustawy o rachunkowości oprócz granicznych progów wielkości dla jednostek małych zawiera także dodatkowy warunek, wskazujący, że aby stać się jednostką małą konieczne jest podjęcie decyzji przez organ zatwierdzający w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5, art. 48 ust. 4, art. 48a ust. 4, art. 48b ust. 5 lub art. 49 ust. 5 tej ustawy. Podobne zastrzeżenie zawiera art. 3 ust. 1a ustawy o rachunkowości w odniesieniu do jednostek mikro - są nimi jednostki wymienione w tym przepisie, w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4, art. 48 ust. 3, art. 48a ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4 ustawy.

Jeśli organ zatwierdzający nie podejmie takiej decyzji, to jednostka mała lub mikro (pomimo spełnienia pozostałych warunków określonych w art. 3 odpowiednio ust. 1c lub ust. 1a ustawy) sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o rachunkowości, czyli w pełnym zakresie.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy o rachunkowości, organem zatwierdzającym jest organ, który zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności jest uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego jednostki. Przykładowo, organem zatwierdzającym jest w przypadku:

- przedsiębiorstwa osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą - właściciel,
- spółki cywilnej, spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej - wspólnicy,
- spółki komandytowo-akcyjnej - zwyczajne walne zgromadzenie,
- spółki z o.o. - zwyczajne zgromadzenie wspólników,
- spółki akcyjnej - zwyczajne walne zgromadzenie.

W przedsiębiorstwie osoby fizycznej postanowienie o sporządzeniu uproszczonego sprawozdania finansowego właściwego dla jednostek małych lub mikro może przybrać formę pisemnej decyzji właściciela. W spółkach właściwą formą będzie uchwała w tej sprawie.


Nie ma przeszkód do rozbudowania sprawozdania finansowego

W podmiocie będącym jednostką mikro sprawozdanie finansowe przygotowywane jest zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik nr 4 do ustawy o rachunkowości. Z kolei wzór sprawozdania finansowego dla jednostki małej określa załącznik nr 5 do ustawy o rachunkowości. Jeśli w ocenie jednostki taki sposób prezentacji jest zbyt ubogi, to ma ona prawo zakres ten rozszerzyć o dodatkowe elementy. Możliwość taką przewiduje art. 50 ust. 1 ustawy o rachunkowości, który wskazuje, że jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki, informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mogą być wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach do ustawy (czyli także w załączniku nr 4 lub nr 5). Nie jest również zabronione sporządzenie dodatkowego składnika sprawozdania finansowego nieokreślonego w załączniku nr 4 lub 5, np. sprawozdania z przepływów pieniężnych lub zmian w kapitale (funduszu) własnym, czy też pełnej wersji informacji dodatkowej wraz z objaśnieniami.

Zatem jeśli wynika to z potrzeb jednostki mikro lub małej, informacje zawarte w jej sprawozdaniu finansowym mogą być wykazywane z większą szczegółowością niż stanowi wzór określony odpowiednio w załączniku nr 4 lub nr 5 do ustawy o rachunkowości. Wtedy w podjętej decyzji o sporządzaniu sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń przewidzianych dla jednostek mikro lub małych należałoby zamieścić informację, że jednostka będzie przygotowywała sprawozdanie finansowe na podstawie odpowiednio załącznika nr 4 lub nr 5 do ustawy o rachunkowości, ze wskazaniem jakie pozycje zamierza prezentować w bardziej rozbudowanej formie.


Obowiązek badania sprawozdania finansowego jednostki małej a prawo do uproszczeń

W świetle art. 45 ust. 2 i ust. 3 ustawy o rachunkowości, sprawozdanie finansowe jednostki składa się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej, natomiast w przypadku jednostek, których sprawozdanie finansowe podlega corocznemu badaniu przez biegłego rewidenta - obejmuje ponadto zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych. W ramach uproszczeń jednostki małe mogą nie sporządzać zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym (art. 48a ustawy) oraz rachunku przepływów pieniężnych (art. 48b ustawy).

Oznacza to, że przykładowo spółka akcyjna (której każde roczne sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowemu badaniu), czy spółka z o.o. (której sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowemu badaniu po spełnieniu kryteriów określonych w art. 64 ust. 1 pkt 4 ustawy o rachunkowości), które przyjęły status jednostki małej (tj. spełniają kryteria niezbędne do tego, aby stać się jednostką małą w świetle ustawy) mogą nie sporządzać zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych.


Uproszczenia bilansowe dla jednostek mikro i małych niespójne z przepisami K.s.h.

Niestety, zwolnienie jednostek mikro lub małych z obowiązku sporządzenia sprawozdania z działalności (na podstawie odpowiednio art. 49 ust. 4 lub art. 49 ust. 5 ustawy o rachunkowości) nie znalazło odzwierciedlenia w przepisach Kodeksu spółek handlowych. Te niezmiennie przewidują, że przedmiotem obrad zwyczajnego zgromadzenia wspólników spółki z o.o. oraz zwyczajnego walnego zgromadzenia spółki akcyjnej powinno być m.in. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy (art. 231 § 2395 § 2 K.s.h.).

Oznacza to, że aktualnie w świetle literalnego brzmienia przepisów K.s.h. zwyczajne zgromadzenie wspólników spółki z o.o. oraz zwyczajne walne zgromadzenie spółki akcyjnej, niezależnie od tego, czy na gruncie przepisów ustawy o rachunkowości spółka musi sporządzać sprawozdanie z działalności, ma obowiązek je rozpatrzyć i zatwierdzić. Zarząd musi zatem sporządzić takie sprawozdanie. Od naszych Czytelników docierają też do redakcji sygnały, że sądy rejestrowe wzywają jednostki mikro do złożenia sprawozdań z działalności (por. art. 40 pkt 5 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, Dz. U. z 2015 r. poz. 1142 ze zm.). Na dzień dzisiejszy trudno jest określić skutki takiej niezgodności przepisów. W szczególności czy nie pojawi się koncepcja odejścia od literalnego brzmienia przepisów K.s.h. ku wykładni systemowej. W tym znaczeniu, że przepisy K.s.h. nie regulują w sposób autonomiczny obowiązku sporządzenia czy treści sprawozdania z działalności, a zatem uwzględnić trzeba regulacje ustawy o rachunkowości.

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PoradnikKsiegowego.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
2
3
9
10
13
14
16
17
18
19
22
23
24
26
27
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Przydatne linki
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.