Sprawozdanie finansowe za 2015 r. jednostek stosujących załącznik nr 1 do ustawy

Z dniem 23 września 2015 r. wprowadzono do ustawy o rachunkowości zmianę m.in. załącznika nr 1, zawierającego zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji. Znowelizowany załącznik ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2016 r., choć ustawa nowelizująca dopuściła możliwość skorzystania z nowych regulacji odnośnie sprawozdań finansowych za 2015 r., jeśli jednostka podejmie taką decyzję.

Najważniejsze zmiany w bilansie dotyczą m.in.:

• wprowadzenia nowego podziału prezentacji pozycji m.in.: inwestycji długoterminowych, należności, czy zobowiązań; według nowego podziału w ww. pozycjach należy podać dane dotyczące jednostek powiązanych (wszystkich), pozostałych jednostek, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale oraz pozostałych jednostek,
   
• zasady prezentacji pozycji "Udziały (akcje) własne" po stronie aktywów w odrębnej pozycji D, a nie jak dotychczas po stronie pasywów w "Kapitale (funduszu) własnym" jako wielkość ujemna, 
   
• zasady prezentacji pozycji "Należne wpłaty na kapitał podstawowy", tj. w aktywach bilansu w odrębnej pozycji C, zamiast jak dotychczas w pasywach w "Kapitale (funduszu) własnym" jako wielkość ujemna, 
   
• uszczegółowienia niektórych pozycji kapitałów.

Najistotniejsze zmiany wprowadzone w rachunku zysków i strat (zarówno w wariancie porównawczym, jak i kalkulacyjnym) to:

• dodano pozycję "Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych", w której należy wykazywać korektę odpisów aktualizujących, w wyniku ustania przyczyny utraty wartości aktywów (pod warunkiem, że nie dotyczy aktywów z operacji finansowych) oraz zyski z aktualizacji nieruchomości zaliczanych do inwestycji wycenianych według cen rynkowych,
   
• usunięto pozycje strat i zysków nadzwyczajnych oraz wyniku na operacjach nadzwyczajnych, w związku z czym zdarzenia losowe należy kwalifikować do kategorii pozostałych kosztów lub przychodów operacyjnych,
   
• w porównawczym rachunku zysków i strat pozycja B.VI otrzymała nazwę "Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, w tym emerytalne", co oznacza, że należy w niej dodatkowo wyodrębniać świadczenia emerytalne, tj. zarówno składki emerytalne płacone w ramach ubezpieczenia społecznego, jak i przykładowo świadczenia związane z programami emerytalnymi.

W dodatkowych informacjach i objaśnieniach po zmianach wymagana jest prezentacja większej ilości informacji niż dotychczas. W tym celu dodano nowe punkty obejmujące m.in.:

• kwotę wartości firmy oraz kwotę kosztów zakończonych prac rozwojowych, a także wyjaśnienie okresu ich odpisywania, określonych w art. 44b ust. 10 oraz art. 33 ust. 3 ustawy o rachunkowości,
   
• koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, w tym odsetki oraz różnice kursowe, które powiększyły koszt wytworzenia środków trwałych w budowie w roku obrotowym,
   
• odsetki oraz różnice kursowe, które powiększyły cenę nabycia towarów lub koszt wytworzenia produktów w roku obrotowym,
   
• kwotę i charakter poszczególnych pozycji przychodów lub kosztów o nadzwyczajnej wartości lub które wystąpiły incydentalnie,
   
• informacje o wszelkich zobowiązaniach wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych członków tych organów lub zobowiązaniach zaciągniętych w związku z tymi emeryturami, ze wskazaniem kwoty ogółem dla każdej kategorii organu,
   
• informacje o liczbie oraz wartość posiadanych papierów wartościowych lub praw, w tym świadectw udziałowych, zamiennych dłużnych papierów wartościowych, warrantów i opcji, ze wskazaniem praw, jakie przyznają.

W zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym sporządzonym według załącznika nr 1 zmieniono zasady prezentacji "Udziałów (akcji) własnych" oraz "Należnych wpłat na kapitał podstawowy (wielkość ujemna)", co jest konsekwencją zmian w prezentacji tych pozycji w bilansie.