Odpisywanie towarów bezpośrednio w koszty

Jednostka handlowa chce wartość towarów na dzień ich zakupu zaliczać bezpośrednio do kosztów. Jakich księgowań powinna w związku z tym dokonywać?

Możliwość stosowania uproszczeń w zakresie ewidencji zapasów towarów (a także materiałów i wyrobów gotowych) dopuszcza art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości. Jak wynika z tego przepisu, kierownik jednostki, uwzględniając rodzaj i wartość poszczególnych grup rzeczowych składników aktywów obrotowych posiadanych przez jednostkę, może podjąć decyzję o odpisywaniu w koszty wartości materiałów i towarów w momencie ich zakupu lub produktów gotowych w momencie ich wytworzenia.

Należy jednak mieć na uwadze, że jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego (art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości). Wartość zakupionych towarów przyjętych do magazynu, ale nieobjętych ewidencją bilansową (tj. odpisanych w koszty na dzień ich zakupu) można ująć w księgach rachunkowych na dzień ich zakupu w następujący sposób:

- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",

- Ma konto 30 "Rozliczenie zakupu".

Rezygnacja z ewidencji rzeczowych składników aktywów obrotowych, np. towarów, i odpisanie ich wartości w koszty połączona jest z okresowym ustalaniem stanu tych składników aktywów, ich wyceną i korektą kosztów o wartość tego stanu, nie później niż na dzień bilansowy (art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy o rachunkowości). Korektę kosztów przeprowadza się w celu doprowadzenia wielkości kosztów do ich rzeczywistej wysokości, która odpowiada wartości sprzedanych towarów. W księgach rachunkowych korekta kosztów o wartość stanu zapasów niesprzedanych towarów może przebiegać w następujący sposób:

- Wn konto 33 "Towary",

- Ma konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)".

Na początku następnego okresu sprawozdawczego lub bezpośrednio przed ustaleniem nowego stanu oraz jego wyceny, powinno nastąpić rozliczenie wartości składników ustalonej na koniec poprzedniego okresu. Może się to odbyć zapisem:

- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",

- Ma konto 33 "Towary".

W praktyce za alternatywne rozwiązanie uznaje się korektę kosztów dokonaną wyłącznie na koniec okresu uwzględniającą zmianę stanu (wartości) zapasu tych składników w stosunku do ich stanu z końca okresu poprzedzającego. W takim przypadku księgowaniu podlegać będzie jedynie kwota:

• zwiększająca wartość zapasu towarów: Wn konto 33, Ma konto 73-1,
   
• zmniejszająca wartość zapasu towarów: Wn konto 73-1, Ma konto 33.