vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe
lupa
Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
A A A

Transakcje w walutach obcych - zasady wyceny i ewidencja księgowa - Dodatek nr 7 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 9 (417) z dnia 1.05.2016

Zaliczka otrzymana w walucie obcej na dostawę krajową towarów

Odbiorca krajowy wpłacił na nasz rachunek walutowy zaliczkę na dostawę towarów w euro. Po dokonaniu dostawy wystawiliśmy fakturę na różnicę pomiędzy wartością sprzedaży a kwotą otrzymanej zaliczki. Jak zaksięgować taką operację? Jakie kursy waluty przyjąć do przeliczenia poszczególnych transakcji i jak obliczyć VAT?

Wycena i ujęcie otrzymanej zaliczki w księgach rachunkowych

Wpływ zaliczki na rachunek walutowy można zaksięgować zapisem:

       - Wn konto 13-1 "Rachunek walutowy",
       - Ma konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami".

Otrzymaną zaliczkę w walucie obcej jednostka powinna wycenić po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu waluty na rachunek walutowy. Nie można tu mówić o kursie faktycznie zastosowanym, gdyż nie dochodzi do faktycznej wymiany waluty.

Otrzymane zaliczki w świetle ustawy o VAT

Na gruncie ustawy o VAT zaliczka w obrocie krajowym co do zasady powoduje powstanie obowiązku podatkowego i wystawienia faktury z tego tytułu. Jak stanowi bowiem przepis art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty (w tym m.in. przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT. Fakturę dokumentującą otrzymanie zaliczki, zgodnie z art. 106i ust. 2 ustawy o VAT, wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy. Faktura ta może zostać wystawiona także przed otrzymaniem zaliczki, ale nie wcześniej niż 30. dnia przed jej otrzymaniem (art. 106i ust. 7 pkt 2 ustawy o VAT).

Jeżeli podatnik otrzymuje zaliczkę w walucie obcej, to dla celów VAT kwotę tej zaliczki musi przeliczyć na złote według zasad określonych w art. 31a ust. 1 ustawy o VAT, tzn. według średniego kursu danej waluty obcej ogłaszanego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. W przypadku zaliczki (przedpłaty) będzie to zazwyczaj średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania zaliczki (przedpłaty). Do przeliczenia kwot waluty obcej na złote podatnik może także zastosować ostatni kurs wymiany, opublikowany przez Europejski Bank Centralny (EBC) na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. W takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.

Przy czym - stosownie do art. 31a ust. 2 ustawy o VAT - w przypadku gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury lub odpowiedniego kursu EBC.

Należy pamiętać, że data wystawienia faktury zaliczkowej nie wpływa na termin powstania obowiązku podatkowego. Ten bowiem powstaje w dniu otrzymania zaliczki, a nie wystawienia faktury zaliczkowej - z pewnymi wyjątkami, które nie mają tu zastosowania.

Z treści pytania wynika, iż jednostka nie wystawiła faktury przed powstaniem obowiązku podatkowego, zatem do przeliczenia dla celów VAT kwoty zaliczki wyrażonej w euro powinna przyjąć średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego powstanie obowiązku podatkowego, czyli w omawianym przypadku kurs z dnia poprzedzającego dzień otrzymania zaliczki lub odpowiedni kurs EBC.

Ewidencja faktury zaliczkowej w księgach sprzedawcy

Otrzymanie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów, czy też wystawienie faktury zaliczkowej nie skutkuje powstaniem przychodu. Na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości otrzymaną zaliczkę odnosi się na konto przeznaczone do ewidencji rozliczeń międzyokresowych przychodów i ujmuje w księgach rachunkowych, zapisem:

     a) wartość brutto zaliczki:
         - Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami",
     b) VAT należny:
         - Ma konto 22-2 "Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego",
     c) wartość netto:
         - Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów".

Do wyceny faktury zaliczkowej celem ujęcia jej w księgach rachunkowych można przyjąć kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień jej wystawienia. Naszym zdaniem fakturę zaliczkową można także wycenić po kursie średnim NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania zaliczki, czyli właściwym dla celów VAT. W takiej sytuacji na koncie rozrachunkowym nie powstaną różnice kursowe. Na dzień uzyskania przychodu należy odpowiednio skorygować tę wycenę.

Końcowe rozliczenie sprzedaży, na poczet której otrzymano zaliczkę

Jak już wspomniano przychód bilansowy powstanie dopiero z chwilą sprzedaży towarów, których zaliczka dotyczy. Tak więc pod datą dostawy towarów kwotę ujętą na koncie 84 przeksięgowuje się na przychody, co może być dokonane zapisem:

       - Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów",
       - Ma konto 73-0 "Sprzedaż towarów".

Wartość przychodu z tytułu transakcji, której dotyczy zaliczka, należy wycenić po średnim kursie NBP z dnia poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, tj. z dnia poprzedzającego dzień dokonania dostawy.

W przypadku gdy kwota zaliczki nie obejmuje całej należności, jednostka zobowiązana jest wystawić fakturę końcową, na której najpierw wylicza się kwotę VAT w walucie obcej od pozostałej wartości transakcji (niepokrytej zaliczką), a dopiero potem dokonuje przeliczenia tej kwoty według właściwego kursu waluty.

Przykład

I. Założenia:

  1. Spółka zawarła kontrakt z kontrahentem krajowym na dostawę towarów o łącznej wartości: 10.000 EUR. 15 kwietnia 2016 r. otrzymała zaliczkę w kwocie: 2.000 EUR (w tym VAT: 373,98 EUR). W tym samym dniu wystawiła fakturę zaliczkową. Średni kurs NBP z 14 kwietnia 2016 r. wyniósł przykładowo: 4,21 zł/EUR.
     
  2. Towar został wydany kontrahentowi 21 kwietnia 2016 r. W tym samym dniu spółka wystawiła fakturę końcową na kwotę: 8.000 EUR. Średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dostawę, tzn. z 20 kwietnia 2016 r. wyniósł przykładowo: 4,19 zł/EUR.
     
  3. Końcową należność kontrahent wpłacił 26 kwietnia 2016 r. Średni kurs NBP z 25 kwietnia 2016 r. wyniósł przykładowo: 4,20 zł/EUR.

II. Obliczenie VAT należnego:

  1. Kwota brutto zaliczki: 2.000 EUR:
     
    a) kwota VAT w walucie obcej: 2.000 EUR × 23/123 = 373,98 EUR,
     
    b) wartość netto zaliczki: 2.000 EUR - 373,98 EUR = 1.626,02 EUR,
     
    c) kwota VAT w złotówkach: 373,98 EUR × 4,21 zł/EUR = 1.574,46 zł.
     
  2. Kwota brutto pozostała do zapłaty: 8.000 EUR:
     
    a) kwota VAT w walucie obcej: 8.000 EUR × 23/123 = 1.495,93 EUR,
     
    b) wartość netto do zapłaty: 8.000 EUR - 1.495,93 EUR = 6.504,07 EUR,
     
    c) kwota VAT w złotówkach: 1.495,93 EUR × 4,19 zł/EUR = 6.267,95 zł.

III. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. WB - wpływ na rachunek walutowy zaliczki: 2.000 EUR × 4,21 zł/EUR =  8.420,00 zł 13-1 20
2. Faktura zaliczkowa:      
   a) kwota netto zaliczki: 1.626,02 EUR × 4,21 zł/EUR =  6.845,54 zł   84
   b) kwota VAT należnego 1.574,46 zł   22-2
   c) kwota brutto zaliczki: 2.000 EUR × 4,21 zł/EUR =  8.420,00 zł 20  
3. FS - końcowa:      
   a) kwota netto sprzedaży: 6.504,07 EUR × 4,19 zł/EUR =  27.252,05 zł   73-0
   b) kwota VAT należnego 6.267,95 zł   22-2
   c) końcowa kwota brutto należności: 8.000 EUR × 4,19 zł/EUR =  33.520,00 zł 20  
4. PK - przeksięgowanie zaliczki do przychodów:    
   a) kwota na dzień uzyskania przychodu: 1.626,02 EUR × 4,19 zł/EUR =  6.813,02 zł 84 73-0
   b) rozliczenie różnicy powstałej na koncie 84: 6.845,54 zł - 6.813,02 zł =  32,52 zł 84 75-0
5. WB - wpływ zapłaty kwoty końcowej: 8.000 EUR × 4,20 zł/EUR =  33.600,00 zł 13-1 20
6. PK - rozliczenie różnicy kursowej powstałej na rozrachunkach: 8.000 EUR × (4,20 zł/EUR - 4,19 zł/EUR) =  80,00 zł 20 75-0

IV. Księgowania:

Zaliczka otrzymana w walucie obcej na dostawę krajową towarów

Uwaga: Pamiętać należy, że ustalając różnice kursowe metodą podatkową, co do zasady, uwzględnia się różnice powstałe na rozrachunkach od kwoty netto należności, natomiast różnice dotyczące VAT są obojętne podatkowo.

 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PoradnikKsiegowego.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

marzec 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
2
3
9
10
13
14
16
17
18
19
22
23
24
26
27
29
30
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Przydatne linki
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.