Wycena leasingu finansowego w walucie obcej dla celów bilansowych

Szczegółowe zasady wyceny i ujęcia w księgach skutków zawarcia umów leasingu określa Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" (KSR nr 5). Jeżeli umowa leasingu przewiduje, że rozrachunki i zapłata z jej tytułu nastąpią w walucie obcej, to korzystający wycenia w złotych przyjęte w leasing finansowy składniki aktywów oraz zobowiązanie z tego tytułu (część kapitałową), wyrażone w walucie obcej, przy zastosowaniu ogłoszonego przez NBP średniego kursu przewidzianej w umowie waluty na dzień poprzedzający moment rozpoczęcia okresu leasingu (por. pkt III.11 KSR nr 5). Do przeliczenia można również użyć kursu wynikającego z umowy leasingu (jeśli został określony). Należy podkreślić, że raz ustalona wartość początkowa przedmiotu leasingu nie ulega zmianie, mimo zmiany kursów waluty.

W rozumieniu KSR nr 5 momentem rozpoczęcia leasingu jest wcześniejsza z dwóch dat, tj. data zawarcia umowy leasingu lub data zobowiązania się stron umowy do przestrzegania zasadniczych postanowień umowy leasingu.

Wyrażone w walucie obcej bieżące zobowiązanie z tytułu opłaty za leasing korzystający wycenia przy zastosowaniu ogłoszonego dla danej waluty przez NBP średniego kursu na dzień poprzedzający datę wystawienia odpowiedniej faktury.

Wycena poszczególnych rat leasingowych przeliczonych na złote po kursie bieżącym, może powodować, iż część kapitałowa tej raty będzie wyższa lub niższa od wartości stanowiącej spłatę wartości początkowej ustalonej po kursie waluty, przyjętym do obliczenia wartości początkowej przedmiotu leasingu wykazanej w ewidencji środków trwałych. W związku z tym różnice wynikające z zastosowania różnych kursów walut odnosi się na konto przychodów lub kosztów finansowych.

Na rozliczenie umowy leasingu będą również wpływały różnice kursowe powstające na koncie rozrachunkowym z tytułu bieżących płatności rat leasingowych. Jeżeli bowiem spłata zobowiązania z tytułu opłaty za leasing finansowy następuje w myśl umowy w walucie obcej, to korzystający wycenia ją w złotych:

• po kursie faktycznie zastosowanym - gdy zapłata nie następuje z rachunku walutowego,
   
• po kursie średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego dzień zapłaty lub historycznym, tj. po jakim wyceniono waluty obce w momencie ich wpływu na rachunek walutowy, przy zastosowaniu metody wyceny rozchodu określonej w przyjętych przez korzystającego zasadach (polityce) rachunkowości - gdy spłata nastąpiła z rachunku walutowego.

Należy również pamiętać, że kwota zobowiązania wobec leasingodawcy z tytułu rozliczenia przedmiotu leasingu podlega wycenie na dzień bilansowy. Do wyceny zobowiązania przyjmuje się obowiązujący na dzień bilansowy średni kurs NBP waluty określonej w umowie leasingu. Spowodowane tą wyceną różnice kursowe nie korygują ceny nabycia środka trwałego na skutek zmian kursu waluty, na którą umowa leasingu opiewa. Jeśli mamy do czynienia z leasingiem w walucie obcej, a nie zaszła konieczność wyodrębniania wbudowanego instrumentu pochodnego, to różnice kursowe powinny korygować zobowiązanie wobec finansującego w korespondencji z kontem przychodów lub kosztów finansowych.