Ewidencja wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT)

Dokonaliśmy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. W jaki sposób rozliczyć operacje z tym związane w księgach rachunkowych?

Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uważa się wywóz towarów z Polski w wykonaniu czynności opodatkowanych VAT na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, o ile zostaną spełnione warunki wskazane w art. 13 ust. 2-8 ustawy o VAT. Zastosowanie do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów stawki VAT 0%, zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy o VAT, możliwe jest, o ile spełnione zostaną poniższe warunki:

1) podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej,

2) podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju,

3) podatnik składając deklarację podatkową, w której wykazuje tę dostawę towarów, jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.

Dla celów bilansowych przychód z tytułu WDT jednostka zaewidencjonuje po przeliczeniu kwoty wyrażonej w walucie obcej na złotówki z zastosowaniem średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury (por. art. 30 ust. 2 ustawy o rachunkowości). Ten sam kurs, zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy o pdop (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) oraz art. 11a ust. 1 ustawy o pdof (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), jednostka przyjmie dla celów podatku dochodowego.

W księgach rachunkowych przychód w kwocie wynikającej z faktury dokumentującej WDT po przeliczeniu na polskie złote ujmuje się na zasadach ogólnych. W celach informacyjnych warto ewidencjonować przychody z tytułu wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów na kontach analitycznych oddzielnie od przychodów ze sprzedaży krajowej.

Z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów mogą powstać różnice kursowe. Kurs zastosowany do wyceny przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej w dniu wystawienia faktury może różnić się od kursu przyjętego do wyceny tego przychodu w dniu otrzymania zapłaty od kontrahenta. Stosownie do art. 42 ust. 3 ustawy o rachunkowości, różnice kursowe stanowią przychody lub koszty finansowe.

W praktyce zdarza się, że jednostka przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany miesiąc nie posiada dowodów, które potwierdzają, że towary będące przedmiotem WDT zostały wywiezione z terytorium Polski i dostarczone do nabywcy na terytorium innego państwa członkowskiego. W takim przypadku dostawy tej nie wykazuje się w deklaracji VAT za dany miesiąc. Jeśli przed upływem terminu do złożenia deklaracji za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy podatnik nadal nie posiada tych dowodów, to dostawę tę ujmuje w deklaracji VAT za kolejny po następnym okresie rozliczeniowym okres rozliczeniowy ze stawką właściwą dla krajowej dostawy danego towaru. Wynika to z art. 42 ust. 12 pkt 2 ustawy o VAT. Wówczas kwotę należnego podatku VAT oblicza się metodą "w stu". Zakłada ona, że kwota wynikająca z wystawionej faktury jest kwotą brutto, a podatek VAT został już zawarty w cenie towarów. W księgach rachunkowych przychód należy wyksięgować z konta analitycznego, na którym ujmowany jest przychód z tytułu WDT. Następnie trzeba obliczyć, z zastosowaniem odpowiedniej stawki krajowej, VAT należny metodą "w stu" i jego kwotę ująć na koncie 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego". Kwotę przychodu, pomniejszoną o należny podatek VAT, jednostka ujmuje na koncie przeznaczonym do ewidencji przychodów z tytułu dostaw krajowych. Zgodnie z art. 42 ust. 12a ustawy o VAT, w przypadku gdy jednostka otrzyma po terminie, wskazanym w art. 42 ust. 12 pkt 2 tej ustawy, dowody potwierdzające dokonanie dostawy, wykazuje ją jako WDT z zastosowaniem stawki VAT 0% w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym dostawa ta została dokonana. Trzeba więc skorygować deklarację VAT-7 oraz informację podsumowującą za ten okres. W związku z tym w księgach rachunkowych należy dokonać korekty zapisów dotyczących ujęcia dostawy jako sprzedaży krajowej i ponownie zaewidencjonować ją jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (przykład).

Przykład Założenia W dniu 6 maja 2016 r. jednostka sprzedała towary francuskiemu odbiorcy. Transakcję uznano za WDT i zastosowano stawkę VAT 0%. W tym samym dniu wystawiono fakturę na kwotę 8.000 euro. Do jej przeliczenia zastosowano średni kurs ogłoszony przez NBP z dnia 5 maja 2016 r., czyli 4,4003 zł/euro. Kwota wynikająca z faktury w przeliczeniu na polskie złote wyniosła 35.202,40 zł, tj. 8.000 euro × 4,4003 zł/euro.    Załóżmy, że dokumenty potwierdzające dokonanie WDT nie dotarły do jednostki do 25 sierpnia br. Wykazała ona więc tę dostawę ze stawką krajową 23% w deklaracji VAT-7 za lipiec br.    Dokumenty potwierdzające dokonanie dostawy jednostka otrzymała 5 września 2016 r.    We wrześniu, po otrzymaniu dokumentów potwierdzających WDT, jednostka złoży deklarację korygującą VAT-7 za maj, ponieważ w tym miesiącu dokonano dostawy i powstał obowiązek podatkowy. Złoży także deklarację korygującą za lipiec, w której wykaże tę dostawę ze stawką krajową 23%. Dekretacja Opis operacji Kwota Konto Wn Ma Zapis w maju 2016 r. 1. Faktura dokumentująca WDT: 35.202,40 zł 20 73-0 Zapisy w lipcu 2016 r. 2. PK - korekta dostawy z powodu braku dokumentów potwierdzających WDT:    a) skorygowanie sprzedaży WDT 35.202,40 zł 73-0    b) VAT należny obliczony metodą "w stu" (35.202,40 zł × 23/123) 6.582,56 zł 22-1    c) sprzedaż krajowa (kwota netto) 28.619,84 zł 73-0 Zapisy w sierpniu 2016 r. 3. PK - odwrócenie księgowań korygujących WDT z powodu otrzymania dokumentów potwierdzających WDT:    a) sprzedaż WDT 35.202,40 zł 73-0    b) korekta VAT należnego 6.582,56 zł 22-1    c) skorygowanie sprzedaży krajowej 28.619,84 zł 73-0 Księgowania