Zmiany w rozporządzeniu w sprawie podatkowej księgi obowiązujące od 8 kwietnia 2016 r.

W Dz. U. z 2016 r., pod poz. 467, opublikowane zostało rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 31 marca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zwane dalej: rozporządzeniem zmieniającym. Zmiany wprowadzone tym rozporządzeniem obowiązują od 8 kwietnia 2016 r. Mają one charakter dostosowawczy i doprecyzowujący. Opisywaliśmy je m.in. w Biuletynie Informacyjnym nr 13 z 1 maja 2016 r. Poniżej przypominamy jakie zmiany wprowadzono ww. rozporządzeniem zmieniającym.

Zmiany dotyczące spisu z natury

Rozporządzeniem zmieniającym do § 27 dodano nowy przepis ust. 1a, zgodnie z którym, obowiązek sporządzenia spisu z natury na dzień 1 stycznia roku podatkowego nie dotyczy podatników, którzy sporządzili spis z natury na koniec poprzedniego roku podatkowego. W tym przypadku zamiast spisu z natury na dzień 1 stycznia roku podatkowego do księgi wpisuje się spis z natury sporządzony na dzień 31 grudnia poprzedniego roku podatkowego. Wprawdzie w praktyce przed zmianą też tak było, jednak nie wynikało to z przepisów rozporządzenia.

Księga prowadzona komputerowo

Zmodyfikowano w niewielkim zakresie brzmienie § 31 określającego warunki uznania księgi za prawidłową w przypadku prowadzenia jej w systemie teleinformatycznym. Tymi warunkami są:

1) określenie na piśmie szczegółowej instrukcji obsługi programu komputerowego wykorzystywanego do prowadzenia księgi;

2) stosowanie programu komputerowego zapewniającego bezzwłoczny wgląd w treść dokonywanych zapisów oraz umożliwiającego wydrukowanie wszystkich danych w porządku chronologicznym, zgodnie z wzorem księgi;

3) przechowywanie zapisanych danych na informatycznych (przed zmianą było na magnetycznych) nośnikach danych, w sposób chroniący je przed zniszczeniem lub zniekształceniem, naruszeniem ustalonych zasad ich przetwarzania lub - nowy zwrot - ich modyfikacją w sposób nieuprawniony.

Ponadto uchylono przepis § 31 ust. 2, który zobowiązywał do sporządzania wydruku zapisów dokonanych za dany miesiąc przez prowadzących księgę przy zastosowaniu technik informatycznych.

Koszty działalności badawczo-rozwojowej

Rozporządzeniem zmieniającym zmodyfikowano załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia określające wzory księgi wraz z objaśnieniami, co jest związane z obowiązkami wynikającymi z art. 24a ust. 1b ustawy o PDOF. Na podstawie tego przepisu, podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na tę działalność, są obowiązani w prowadzonej księdze wyodrębnić te koszty. W związku z tym wzór księgi poszerzono o dodatkową kolumnę przeznaczoną dla tych kosztów (kolumna 16 i odpowiednio kolumna 6 podatkowej księgi przeznaczonej dla rolników prowadzących działalność gospodarczą).

Jednocześnie w § 3 rozporządzenia zmieniającego zawarto zapis, że podatnicy, którzy przed dniem wejścia w życie zmian (czyli przed 8 kwietnia 2016 r.) założyli podatkową księgę przychodów i rozchodów, mogą kontynuować prowadzenie tej księgi również po tym dniu, według dotychczasowych wzorów. W takim przypadku koszty działalności badawczo-rozwojowej należy:

1) ewidencjonować według zasad przyjętych przez podatnika przed 8 kwietnia br.;

2) wpisywać w pełnej wysokości, niezależnie od tego, jaka ich część będzie odliczona od podstawy opodatkowania;

3) sumować po zakończeniu roku podatkowego.

Tak prowadzoną podatkową księgę przychodów i rozchodów uznaje się za niewadliwą.

Uchylenie przepisów dotyczących tzw. zatorów płatniczych

Rozporządzeniem zmieniającym uchylono przepisy dotyczące korekty kosztów w przypadku nieuregulowania zobowiązań w terminie - co wiązało się z uchyleniem z dniem 1 stycznia 2016 r. przepisu art. 24d ustawy o PDOF (podatnicy, którzy przed dniem 1 stycznia 2016 r. dokonali zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów albo zwiększenia przychodów, na podstawie art. 24d ustawy o PDOF, stosują przepisy rozporządzenia, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2016 r., w zakresie zwiększenia kosztów uzyskania przychodów).

Informacja Ministerstwa Finansów dotycząca ww. zmian

Ministerstwo Finansów dnia 3 czerwca 2016 r. zamieściło na swojej stronie internetowej (www.finanse.mf.gov.pl) informację dotyczącą omawianych zmian, w której podało:

"Najistotniejszą zmianą, jaką wprowadza przedmiotowe rozporządzenie, jest zniesienie obowiązku comiesięcznego wydrukowania księgi przychodów i rozchodów, która prowadzona jest przy użyciu komputera.

Księga prowadzona przy użyciu komputera będzie uznana za prawidłową, ale warunkiem jest:

1) określenie na piśmie szczegółowej instrukcji obsługi programu komputerowego wykorzystywanego do prowadzenia księgi;

2) stosowanie programu komputerowego zapewniającego bezzwłoczny wgląd w treść dokonywanych zapisów oraz umożliwiającego wydrukowanie wszystkich danych w porządku chronologicznym, zgodnie z wzorem księgi;

3) przechowywanie zapisanych danych na informatycznych nośnikach danych, w sposób chroniący je przed zniszczeniem lub zniekształceniem, naruszeniem ustalonych zasad ich przetwarzania lub ich modyfikacją w sposób nieuprawniony.

Kolejną, istotną zmianą, jest zwolnienie z obowiązku sporządzenia dwóch spisów z natury, tj. na dzień 31 grudnia oraz na dzień 1 stycznia następnego roku podatkowego, w przypadku podatników, którzy kontynuują działalność.

W tym przypadku, zamiast spisu z natury na dzień 1 stycznia roku podatkowego, do księgi wpisuje się spis z natury sporządzony na dzień 31 grudnia poprzedniego roku podatkowego.

Istotne jest, że pomimo określenia nowego wzoru księgi, podatnicy, którzy rozpoczęli prowadzenie podatkowej księgi przed dniem 8 marca (powinno być kwietnia - przyp. red.) 2016 r., mogą prowadzić ją do końca roku. Nie muszą w tym przypadku zakładać na nowo księgi, zgodnej z nowym wzorem."