Jak zaksięgować rezerwę na koszty likwidacji jednostki?

Wspólnicy spółki jawnej chcą ją zlikwidować. Uchwała w tej sprawie zostanie prawdopodobnie podjęta w lutym 2017 r. Czy w takim przypadku należy utworzyć rezerwę na koszty likwidacji oraz wycenić aktywa po cenach sprzedaży netto już przy sporządzaniu sprawozdania finansowego za 2016 r.?

TAK. Spółka, która zamierza rozpocząć w lutym 2017 r. likwidację, powinna w sprawozdaniu finansowym opracowywanym za 2016 r. poinformować o tej decyzji, dokonać wyceny aktywów po cenach sprzedaży netto oraz utworzyć rezerwę na koszty likwidacji.

Roczne sprawozdanie finansowe sporządzane jest, co do zasady, przy założeniu kontynuowania działalności. Kierownik jednostki przy ustalaniu zdolności do kontynuowania działalności uwzględnia wszystkie informacje dostępne na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego, dotyczące dającej się przewidzieć przyszłości, obejmującej okres nie krótszy niż jeden rok od dnia bilansowego (art. 5 ust. 2 ustawy o rachunkowości).

Spółka, o której mowa w pytaniu, nie będzie kontynuowała działalności w okresie jednego roku od dnia bilansowego przypadającego na dzień 31 grudnia 2016 r., gdyż zamierza rozpocząć likwidację w lutym 2017 r. W związku z tym jej sprawozdanie finansowe za 2016 r. zostanie przygotowane przy założeniu braku kontynuacji działalności. Pytająca spółka powinna o tym poinformować we wprowadzeniu do tego sprawozdania (punkt 5).

Oprócz tego na spółce ciąży obowiązek wynikający z art. 29 ust. 1 ustawy o rachunkowości, polegający na konieczności:

a) wyceny aktywów po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia albo kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości,

b) utworzenia rezerwy na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności.

Spółka jawna z obowiązku tego musi się wywiązać przy sporządzaniu sprawozdania finansowego za 2016 r. Z art. 29 ust. 2 ustawy o rachunkowości wynika bowiem, że wycena po cenach sprzedaży netto i utworzenie rezerwy następują m.in. na koniec roku obrotowego, jeżeli na dzień zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy jednostka nie będzie kontynuowała działalności.

Na mocy art. 29 ust. 2a ustawy o rachunkowości, różnica, która powstanie w wyniku wyceny majątku likwidowanej jednostki po cenach sprzedaży netto, a także utworzenie rezerwy, wpływają na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.

Przykład Założenia Wspólnicy spółki jawnej zdecydowali, że w lutym 2017 r. zostanie ona postawiona w stan likwidacji. Zakładamy, że na dzień 31 grudnia 2016 r. wartość środków trwałych w cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania wynosi 22.000 zł, natomiast towarów 15.000 zł.   Z ksiąg rachunkowych na dzień 31 grudnia 2016 r. wynika, że wartość początkowa środków trwałych wynosi 69.000 zł, a dotychczasowe umorzenie 37.000 zł. Z kolei wartość towarów na ten dzień wynosi 23.000 zł.   W spółce oszacowano, że dodatkowe koszty i straty w związku z jej likwidacją wyniosą 40.000 zł. Dekretacja Opis operacji Kwota Konto Wn Ma 1. PK - zarachowanie różnicy z wyceny według cen sprzedaży netto:      a) środków trwałych (69.000 zł - 37.000 zł) - 22.000 zł = 10.000 zł 07-4    b) towarów (23.000 zł - 15.000 zł) = 8.000 zł 34-7    c) łącznie 18.000 zł 81-3 2. PK - utworzenie rezerwy na przyszłe koszty i straty związane z likwidacją: 40.000 zł 81-3 83 Księgowania