Skutki błędnego ujęcia kwoty podatku dochodowego

W księgach ubiegłego roku na koncie 87 "Podatek dochodowy" nie zaksięgowaliśmy podatku dochodowego wynikającego z deklaracji CIT-8, a na konto 86 "Wynik finansowy" przeksięgowaliśmy podatek dochodowy faktycznie zapłacony w postaci zaliczek. Błąd zauważyliśmy, gdy urząd skarbowy zwrócił nadpłatę podatku na nasz rachunek bankowy. W chwili zwrotu nasze sprawozdanie finansowe za 2016 r. było już zatwierdzone. Jak powinniśmy skorygować popełniony błąd?

Na dzień bilansowy należny podatek dochodowy za dany rok obrotowy, czyli saldo końcowe konta 87, przeksięgowuje się na wynik finansowy, zapisem:

Przy czym wcześniej należy doprowadzić kwotę podatku dochodowego za dany rok obrotowy do wysokości podatku wynikającego z deklaracji rocznej CIT-8, zapisem:

Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym (zeznanie CIT-8) - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku (art. 27 ust. 1 updop). Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nakładają na podatników obowiązek odprowadzania w ciągu roku zaliczek na podatek dochodowy. Co do zasady w świetle art. 25 ust. 1a updop, zaliczki miesięczne podatnik wpłaca w terminie do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego podatnik wpłaca w terminie do 20 dnia pierwszego miesiąca następnego roku podatkowego. Przy czym, jeśli podatnik przed upływem terminu do wpłaty zaliczki za ostatni miesiąc roku złoży zeznanie i dokona zapłaty podatku należnego, to nie jest zobowiązany do zapłaty zaliczki za ostatni miesiąc.

W omawianej sytuacji jednostka pominęła w księgach rachunkowych 2016 r. zapis księgowy doprowadzający kwotę podatku dochodowego wynikającą z ksiąg rachunkowych do wysokości podatku dochodowego wykazanego w deklaracji rocznej. Jeśli jednostka uzna ten błąd za nieistotny (w tym przypadku podatek należny wynikający z deklaracji CIT-8 był niższy od uiszczonych i zarachowanych w trakcie roku zaliczek), to korektę ujmie w księgach rachunkowych 2017 r., zapisem:

Jeśli natomiast jednostka uzna błąd za istotny, to w księgach rachunkowych 2017 r. powinna dokonać zapisu:

Przykład

Korekta błędu nieistotnego dotyczącego
wysokości podatku za poprzedni rok obrotowy

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. wpłaca miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych, a rok podatkowy spółki jest zgodny z rokiem kalendarzowym.
    
2. W trakcie 2016 r. spółka wpłaciła zaliczki na podatek dochodowy za okres od stycznia do listopada w kwocie: 8.500 zł. Z kolei 20 stycznia 2017 r. dokonała wpłaty zaliczki na podatek za grudzień 2016 r. w wysokości: 1.500 zł. Suma należnych zaliczek na podatek dochodowy za 2016 r. wynosi: 10.000 zł.
    
3. Z rocznego zeznania podatkowego CIT-8 za 2016 r. złożonego do urzędu skarbowego wynika kwota podatku należnego w wysokości: 9.200 zł. Różnica między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w CIT-8 a sumą należnych zaliczek za 2016 r. wynosi: 800 zł.
    
4. Spółka przez przeoczenie nie ujęła w księgach rachunkowych 2016 r. zapisu doprowadzającego wielkość podatku dochodowego za 2016 r. do wysokości wynikającej z zeznania rocznego, tj. kwoty: 800 zł. Błąd uznała za nieistotny i skorygowała go w księgach 2017 r., ze względu na to, że sprawozdanie finansowe za 2016 r. zostało już zatwierdzone.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

A. Zapisy w księgach 2016 r.

B. Zapisy w księgach 2017 r.

Przykład

Korekta błędu istotnego dotyczącego
wysokości podatku za poprzedni rok obrotowy

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. wpłaca miesięczne zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych, a rok podatkowy spółki jest zgodny z rokiem kalendarzowym.
    
2. W trakcie 2016 r. spółka wpłaciła zaliczki na podatek dochodowy za okres od stycznia do listopada w kwocie: 50.000 zł.
    
3. Z rocznego zeznania podatkowego CIT-8 za 2016 r. złożonego do urzędu skarbowego wynika kwota podatku należnego w wysokości: 20.000 zł. Różnica między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w CIT-8 a sumą należnych zaliczek za 2016 r. wynosi: 30.000 zł.
    
4. W 2017 r. spółka otrzymała zwrot nadpłaconego podatku dochodowego od osób prawnych za 2016 r. w wysokości: 30.000 zł.
    
5. Okazało się, że przez przeoczenie jednostka nie ujęła w księgach rachunkowych 2016 r. zapisu ustalającego wielkość podatku dochodowego za 2016 r. do wysokości wynikającej z zeznania rocznego. Błąd uznała za istotny i skorygowała go w księgach 2017 r., ze względu na to, że sprawozdanie finansowe za 2016 r. zostało już zatwierdzone.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

A. Zapisy w księgach 2016 r.

B. Zapisy w księgach 2017 r.