Niesłuszna likwidacja środka trwałego

W styczniu tego roku jednostka niesłusznie postawiła w stan likwidacji środek trwały nie w pełni zamortyzowany i wyksięgowała go z ewidencji bilansowej. Co zrobić z wartością początkową środka trwałego oraz amortyzacją, która powinna być naliczana jeszcze w tym roku?

Jak wynika z pytania jednostka w styczniu bieżącego roku wycofała z ewidencji bilansowej środków trwałych jeden ze swoich składników jeszcze nie w pełni zamortyzowany. Jego wyksięgowanie z ewidencji, na podstawie dokumentu LT, mogło nastąpić zapisem:

Należy przy tym zaznaczyć, że likwidacja oznacza trwałe wycofanie środka trwałego z użytkowania, wywołane jego zużyciem fizycznym lub moralnym, nieprzydatnością, zdarzeniem losowym, kradzieżą lub sprzedażą. Dlatego też jednostka nie powinna dokonywać likwidacji i wyksięgowania z ewidencji bilansowej środka trwałego wspomnianego w pytaniu, jeśli jest nadal przez nią wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej.

Warto w tym miejscu dodać, iż w praktyce wyodrębnia się dwa zdarzenia związane z likwidacją środka trwałego:

• postawienie środka trwałego w stan likwidacji oraz
   
• fizyczna likwidacja środka trwałego.

Środki trwałe, które utraciły swoją przydatność i w związku z tym nie mogą być wykorzystywane w prowadzonej działalności są wycofywane z używania, a to z kolei stanowi podstawę do postawienia ich w stan likwidacji.

W związku z tym, iż wycofanie z użytkowania środka trwałego nastąpiło omyłkowo, jednostka jest zobowiązana do korekty uprzednio dokonanych zapisów w księgach bieżącego okresu sprawozdawczego. Jednostka w księgach rachunkowych bieżącego okresu powinna przywrócić wartość początkową środka trwałego i kwotę odpisów umorzeniowych według stanu przed wprowadzeniem błędnego zapisu. Przy czym wskazane jest dokonanie korekty popełnionego błędu tzw. stornem czerwonym, co wyeliminuje z obrotów kont kwoty błędnie zaksięgowane i dzięki temu zachowana zostanie czystość obrotów na tych kontach. Jednocześnie należy wprowadzić pojedynczym zapisem kwotę odpisów amortyzacyjnych nienaliczonych w bieżącym roku obrotowym.

Przykład

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. posiada w ewidencji środków trwałych maszynę o wartości początkowej: 24.000 zł oraz dotychczasowym umorzeniu: 19.200 zł. Środek trwały amortyzuje liniowo według stawki amortyzacyjnej: 10%.
    
2. W styczniu spółka omyłkowo wycofała z ewidencji środek trwały i naliczyła ostatni odpis amortyzacyjny (za styczeń) w kwocie: 200 zł.
    
3. W marcu okazało się, że środek trwały jest nadal w użytkowaniu i spółka dokonała korekty zapisu dotyczącego likwidacji środka trwałego oraz zaksięgowała odpisy amortyzacyjne przypadające za okres od lutego do marca.
    
4. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4.

II. Dekretacja:

III. Księgowania: