Jak ująć operacje związane z umorzeniem udziałów w księgach rachunkowych?
W świetle art. 36a ust. 2 i 3 ustawy o rachunkowości, w przypadku umorzenia udziałów własnych w drodze obniżenia kapitału zakładowego, dodatnią różnicę między ich wartością nominalną a ceną nabycia należy odnieść na kapitał zapasowy. Ujemną różnicę należy ująć jako zmniejszenie kapitału zapasowego, a pozostałą część ujemnej różnicy, przewyższającą kapitał zapasowy, jako stratę z lat ubiegłych i opisać w informacji dodatkowej w sprawozdaniu finansowym za rok, w którym nastąpiło obniżenie kapitału zakładowego.
| Umorzenie udziałów nabytych bez wynagrodzenia (wyłącznie za zgodą udziałowca) wymaga odpowiedniego zapisu tylko w księdze udziałów. W tym przypadku udziałów nie ujmuje się w ewidencji bilansowej, bowiem nie następuje za nie wypłata wynagrodzenia w jakiejkolwiek formie, a spółka z o.o. z tego tytułu nie ma żadnego przysporzenia stanowiącego przychód w świetle przepisów o rachunkowości. Przejściowo mogą być one wprowadzone do ewidencji pozabilansowej. |
Jeżeli na skutek umorzenia udziałów zmniejszeniu uległ kapitał zakładowy spółki, w dacie rejestracji tego obniżenia w KRS, w księgach dokonuje się następujących zapisów:
| 1) nabycie udziałów własnych: |
| - Wn konto 14 "Krótkoterminowe aktywa finansowe", - Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Konto imienne wspólnika), |
| 2) zapłata za nabyte udziały: |
| - Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Konto imienne wspólnika), - Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący", |
| 3) umorzenie nabytych udziałów własnych (w wartości nominalnej poprzez obniżenie kapitału zakładowego - pod datą rejestracji obniżenia kapitału zakładowego w KRS): |
| - Wn konto 80 "Kapitał (fundusz) podstawowy", - Ma konto 14 "Krótkoterminowe aktywa finansowe", |
| 4) odniesienie dodatniej różnicy pomiędzy wartością nominalną i ceną nabycia, nabytych udziałów własnych: |
| - Wn konto 14 "Krótkoterminowe aktywa finansowe", - Ma konto 81-1 "Kapitał (fundusz) zapasowy", |
| 5) odniesienie ujemnej różnicy pomiędzy wartością nominalną i ceną nabycia nabytych udziałów własnych: |
| - Wn konto 81-1 "Kapitał (fundusz) zapasowy", - Ma konto 14 "Krótkoterminowe aktywa finansowe" |
| oraz jeżeli nadwyżka przewyższa kapitał zapasowy: |
| - Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego", - Ma konto 14 "Krótkoterminowe aktywa finansowe". |
W sytuacji gdy umorzenie udziałów następuje z czystego zysku, pod datą podjęcia odpowiedniej uchwały dokonuje się zapisu:
| - Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" lub 81-2 "Kapitał (fundusz) rezerwowy", - Ma konto 14 "Krótkoterminowe aktywa finansowe". |
Należy pamiętać, że w przypadku przymusowego umorzenia udziałów nie dochodzi do nabycia przez spółkę udziałów własnych. Oznacza to, że umorzenie następuje bezpośrednio poprzez obniżenie kapitału zakładowego lub rezerwowego. W tej sytuacji nie wystąpi konto 14 "Krótkoterminowe aktywa finansowe".
Przykład
I. Założenia:
- Kapitał zakładowy spółki z o.o. wynosi: 60.000 zł i dzieli się na 300 udziałów o wartości nominalnej: 200 zł/szt.
- W styczniu 2017 r. spółka nabyła 55 udziałów własnych w celu umorzenia od jednego z udziałowców, będącego osobą fizyczną, po cenie nominalnej: 200 zł za udział. Kwota przekazana na rachunek bankowy udziałowca wyniosła: 11.000 zł.
- W zawiązku z nabyciem udziałów nie poniesiono innych kosztów.
- Umorzenie udziałów nastąpiło w drodze obniżenia kapitału zakładowego.
- Sąd rejestrowy wpisał w KRS obniżenie kapitału zakładowego spółki w marcu 2017 r.
II. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| 1. PK - nabycie udziałów własnych w celu ich umorzenia: 55 udziałów × 200 zł/szt. = | 11.000 zł | 14 | 24 |
| 2. WB - wypłata wspólnikowi należnej kwoty za nabyte udziały | 11.000 zł | 24 | 13-0 |
| 3. PK - umorzenie udziałów (pod datą rejestracji obniżenia kapitału zakładowego w KRS) - wartość nominalna udziałów | 11.000 zł | 80 | 14 |
III. Księgowania:
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.PrzewodnikKsiegowego.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Forum - Rachunkowość
Forum aktywnych księgowych
| ||||||||||||
|
||||||||||||