Umorzenie opłaty środowiskowej w ewidencji księgowej

Wystąpiliśmy o częściowe umorzenie zaległości w opłacie za korzystanie ze środowiska za 2016 r. Obecnie otrzymaliśmy decyzję pozytywną o umorzeniu. Jest już jednak po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2016 r. Jak w takim przypadku powinniśmy zaksięgować to umorzenie?

Umorzoną część opłaty środowiskowej ewidencjonuje się w księgach rachunkowych na zwiększenie pozostałych przychodów operacyjnych. Czytelnicy powinni ująć ją pod datą decyzji o umorzeniu, tj. w księgach 2017 r.

Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona przez przedsiębiorców m.in. za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, czy składowanie odpadów. Stanowi o tym art. 273 ust. 1 ustawy - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2017 r. poz. 519 ze zm.). Wnosi się ją za dany rok kalendarzowy do dnia 31 marca następnego roku (art. 285 ust. 2 tej ustawy).

Opłata środowiskowa należy do zobowiązań publicznoprawnych o charakterze kosztowym. Ewidencjonuje się ją na koncie 40 "Koszty według rodzajów" (w analityce: Podatki i opłaty) lub/i koncie zespołu 5. Mimo tego, że jest ona płacona w roku następnym, jej zarachowania należy dokonać zgodnie z zasadą memoriału, o której mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości. W świetle tego przepisu w księgach rachunkowych jednostki należy ująć m.in. wszystkie obciążające ją koszty dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Oznacza to, że dla celów bilansowych opłata dotycząca 2016 r. powinna była zostać zaksięgowana w kosztach 2016 r.

Istotne jest, że z chwilą umorzenia opłaty środowiskowej nie należy wartości tego umorzenia księgować na zmniejszenie kosztów działalności operacyjnej. Wielkość tę trzeba natomiast odnieść na dobro pozostałych przychodów operacyjnych w oparciu o art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o rachunkowości. Z przepisu tego wynika, że przychody związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki, w tym dotyczące odpisania m.in. zobowiązań umorzonych, z wyjątkiem zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów, stanowią pozostałe przychody operacyjne. Czytelnicy wartość umorzonej opłaty środowiskowej powinni na podstawie otrzymanej decyzji o umorzeniu ująć zapisem:

- Wn konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne",

- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

W omawianej sytuacji decyzja o umorzeniu opłaty środowiskowej za 2016 r. wpłynęła do jednostki po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2016 r. W takim przypadku skutki tego umorzenia należy w oparciu o art. 54 ust. 2 ustawy o rachunkowości zaksięgować w księgach roku obrotowego, w którym informacje te otrzymano. Czytelnicy zaewidencjonują zatem wartość umorzonej opłaty na bieżąco, tj. w księgach rachunkowych 2017 r.

Przykład Założenia Jednostka pod datą 31 grudnia 2016 r. zarachowała w koszty opłatę za korzystanie ze środowiska za 2016 r. w wysokości 12.000 zł (księgowania w tym zakresie pominięto).   W marcu 2017 r. wystąpiła z wnioskiem o częściowe (50%) umorzenie zobowiązania z tego tytułu. Decyzję o umorzeniu otrzymała w sierpniu 2017 r. po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za 2016 r. Dekretacja Opis operacji Kwota Konto Wn Ma 1. PK - decyzja o umorzeniu części (50%) opłaty: 6.000 zł 22 76-0 Księgowania