vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe
lupa
A A A

Rezerwy oraz bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów - wybrane zagadnienia - Dodatek nr 14 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 21 (453) z dnia 1.11.2017

Podstawowe zasady ewidencji rezerw i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów

Tworzenie i podwyższanie rezerw

Dla rozróżnienia czy dana rezerwa jest rozliczeniem międzyokresowym biernym, czy rezerwą klasyczną, należy przyjąć kryterium jakim jest rodzaj działalności, której dana rezerwa dotyczy. Rezerwy dotyczące zdarzeń powiązanych w sposób bezpośredni z działalnością operacyjną tworzy się w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów i ujmuje na koncie 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów". Natomiast na koncie 83 "Rezerwy" ujmuje się rezerwy klasyczne, które obejmują zdarzenia związane pośrednio z działalnością operacyjną lub z operacjami finansowymi albo z innym ryzykiem niż ogólne ryzyko prowadzenia działalności.

Tworzenie i podwyższanie
biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów rezerw klasycznych
Ewidencja zależy od sfery podstawowej działalności operacyjnej, dla której tworzona lub podwyższana jest rezerwa w tej formie:
1) na zobowiązania związane z fazą produkcyjną np. na niewykorzystane urlopy pracowników akordowych zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji:
- Wn konto 50 "Koszty działalności podstawowej - produkcyjnej" (koszty te wpłyną na koszt wytworzenia produktów),
- Ma konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
2) na zobowiązania związane z fazą poprodukcyjną, np. na naprawy gwarancyjne lub na roboty poprawkowe z tytułu błędów ujawnionych przez kontrahentów:
- Wn konto 52-7 "Koszty sprzedaży",
- Ma konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
3) na zobowiązania związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa jako całości, np. na premie dla zarządu lub nagrody jubileuszowe dla pracowników administracji:
- Wn konto 55 "Koszty zarządu",
- Ma konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów".
Uwaga: Powyższa ewidencja dotyczy jednostek prowadzących ewidencję kosztów podstawowej działalności operacyjnej na kontach zespołu 5 lub jednocześnie na kontach zespołu 4 i 5. W jednostkach stosujących wyłącznie konta zespołu 4 utworzenie rezerwy księguje się zapisami: Wn konto 49, Ma konto 64-1.
Ewidencja zależy od charakteru działalności związanej z daną rezerwą:
1) dla rezerw związanych z pozostałą działalnością operacyjną, np. na restrukturyzacje czy w związku z toczącym się postępowaniem sądowym:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 83 "Rezerwy",
2) dla rezerw związanych z działalnością finansową, np. w przypadku udzielanych przez jednostkę poręczeń finansowych:
- Wn konto 75-1 "Koszty finansowe",
- Ma konto 83 "Rezerwy",
3) dla rezerw związanych ze zdarzeniami nadzwyczajnymi, np. na straty spowodowane klęskami żywiołowymi, niezwiązanymi ze standardowym funkcjonowaniem jednostki:
- Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
- Ma konto 83 "Rezerwy".

Przykład

Jednostka utworzyła rezerwę na poczet przyszłych kar związanych z nieprzestrzeganiem reguł ochrony środowiska w kwocie: 400.000 zł oraz rezerwę z tytułu nagród jubileuszowych pracowników administracyjnych w wysokości: 150.000 zł.

W księgach rachunkowych jednostki zapisy będą następujące:

   1) utworzenie rezerwy na kary związane z ochroną środowiska (400.000 zł):
      - Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne",
      - Ma konto 83 "Rezerwy",
   2) utworzenie rezerwy na koszty nagród jubileuszowych (150.000 zł):
      - Wn konto 55 "Koszty zarządu",
      - Ma konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów".

Wykorzystanie i rozwiązanie rezerwy

Rezerwa istnieje do czasu, w którym niepewność w stosunku do wartości lub terminu powstania zobowiązania ustąpi, bądź zmniejszy się lub ustanie ryzyko, na które dana rezerwa została utworzona. Jeśli przewidywane ryzyko wykonania przez jednostkę świadczeń przekształci się w pewność, mamy do czynienia z wykorzystaniem rezerwy, co oznacza, że rezerwa przekształci się w zobowiązanie. Podkreślić należy, iż rezerwa może być wykorzystana wyłącznie zgodnie z celem, na jaki była pierwotnie utworzona.

Wykorzystanie rezerwy utworzonej w formie
biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów rezerwy klasycznej
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów"
- Ma konto zespołu 2 "Zobowiązania" (związane bezpośrednio z podstawową działalnością operacyjną)
Uwaga: Powyższa ewidencja dotyczy jednostek prowadzących ewidencję kosztów podstawowej działalności operacyjnej na kontach zespołu 5.
- Wn konto 83 "Rezerwy"
- Ma konto zespołu 2 "Zobowiązania" (niezwiązane z podstawową działalnością operacyjną)

Natomiast w sytuacji, gdy ustanie lub zmniejszy się ryzyko uzasadniające utworzenie rezerwy, konieczne jest rozwiązanie rezerwy w całości lub niewykorzystanej części.

W przypadku biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów polega to na zmniejszeniu stanu rozliczeń międzyokresowych ujętych na koncie 64-1 oraz zmniejszeniu kosztów podstawowej działalności operacyjnej (odpowiednio: kosztu wytworzenia produktu, kosztów sprzedaży lub kosztów ogólnego zarządu) w okresie sprawozdawczym, w którym stwierdzono, że związane z tym rozliczeniem zobowiązanie jest mniejsze lub nie powstało.

W odniesieniu do rezerw klasycznych ich rozwiązanie jest równoznaczne z odniesieniem całości lub części wartości na pozostałe przychody operacyjne lub przychody finansowe, w zależności od kosztu, w poczet którego tworzona była rezerwa klasyczna. Odpisu dokonuje się na dzień, w którym rezerwa okazała się zbędna.

Rozwiązanie rezerwy utworzonej w formie
biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów rezerwy klasycznej
Ewidencja zależy od sfery podstawowej działalności operacyjnej, dla której rezerwę utworzono:
1) przeszacowanie rezerw związanych z fazą produkcyjną, np. na urlopy pracowników akordowych zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji:
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto 50 "Koszty działalności podstawowej - produkcyjnej",
2) przeszacowanie rezerw związanych z fazą poprodukcyjną, np. na naprawy gwarancyjne:
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto 52-7 "Koszty sprzedaży",
3) przeszacowanie rezerw związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa jako całości, np. na nagrody jubileuszowe dla pracowników administracji:
- Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów",
- Ma konto 55 "Koszty zarządu".
Uwaga: Powyższa ewidencja dotyczy jednostek prowadzących ewidencję kosztów podstawowej działalności operacyjnej na kontach zespołu 5 lub jednocześnie na kontach zespołu 4 i 5. W jednostkach stosujących wyłącznie konta zespołu 4 rozwiązanie rezerwy księguje się zapisami: Wn konto 64-1, Ma konto 49.
Ewidencja zależy od rodzaju działalności związanej z daną rezerwą:
1) dla rezerw związanych z pozostałą działalnością operacyjną, np. wygrana w postępowaniu sądowym, na które uprzednio utworzono rezerwę:
- Wn konto 83 "Rezerwy",
- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne",
2) dla rezerw związanych z działalnością finansową, np. w przypadku spłaty przez jednostkę zależną poręczanego jej kredytu:
- Wn konto 83 "Rezerwy",
- Ma konto 75-0 "Przychody finansowe",
3) dla rezerw związanych ze zdarzeniami nadzwyczajnymi, np. przeszacowanie rezerw nad realną wartość strat związanych z trudnymi do przewidzenia klęskami żywiołowymi:
- Wn konto 83 "Rezerwy",
- Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne".

Przykład

Jednostka prowadząca ewidencję kosztów podstawowej działalności operacyjnej wyłącznie na kontach zespołu 5 utworzyła w poprzednim roku bilansowym rezerwę na poczet przyszłych kar związanych z nieprzestrzeganiem reguł ochrony środowiska w kwocie: 400.000 zł oraz rezerwę na nagrody jubileuszowe pracowników administracyjnych w wysokości: 150.000 zł. W bieżącym roku jednostka otrzymała karę za nieprzestrzeganie reguł ochrony środowiska w wysokości: 300.000 zł oraz wypłaciła nagrody jubileuszowe o wartości: 130.000 zł. Nadwyżkę utworzonych rezerw nad wartością realną zobowiązania uznano za przeszacowanie i rozwiązano rezerwy.

W księgach rachunkowych jednostki zapisy będą następujące:

   1) rozliczenie rezerwy na ochronę środowiska:
      - Wn konto 83 "Rezerwy" (400.000 zł),
      - Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (300.000 zł),
      - Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne" (100.000 zł),
   2) rozliczenie rezerwy na nagrody jubileuszowe:
      - Wn konto 64-1 "Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów" (150.000 zł),
      - Ma konto 23-4 "Rozrachunki z pracownikami" (130.000 zł),
      - Ma konto 55 "Koszty zarządu" (20.000 zł).
 Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz,
wejdź do serwisu
www.PoradnikKsiegowego.pl » 
Więcej w zasobach płatnych

Serwis Głównego Księgowego

Gazeta Podatkowa

Terminarz

kwiecień 2024
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
3
4
6
7
9
11
13
14
17
18
19
20
21
24
26
27
28
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Przydatne linki
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.