Zasady ewidencji środków trwałych w budowie

Koszty stanowiące elementy składowe kosztu wytworzenia (w rozumieniu art. 28 ust. 3 i 8 ustawy o rachunkowości), ceny nabycia (w rozumieniu art. 28 ust. 2 i 8 ww. ustawy) lub kosztu ulepszenia (zdefiniowanego w art. 31 ust. 1 ww. ustawy), dotyczące środka trwałego ujmuje się na koncie 08 "Środki trwałe w budowie".

Jednostka może na tym koncie ujmować również zakupy środków trwałych niewymagających montażu, jeśli taką zasadę przyjmie do stosowania i opisze ją w dokumentacji wymaganej art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Konto 08 jest kontem bilansowym, aktywnym. Po stronie Wn tego konta ewidencjonuje się w szczególności poniesione koszty (łącznie z niepodlegającym odliczeniu VAT) budowy, montażu i ulepszenia środków trwałych, w tym m.in.:

• koszty opracowania dokumentacji projektowej,
   
• opłaty z tytułu uzyskanych lokalizacji pod budowę,
   
• koszty robót budowlano-montażowych,
   
• koszty zakupu maszyn i urządzeń oraz ich montażu,
   
• koszty prowadzonego obcego nadzoru (autorskiego, inwestorskiego, generalnego wykonawcy),
   
• wydatki na ubezpieczenia majątkowe budowanych obiektów,
   
• koszty poniesione na rozruch technologiczny i produkcję próbną, poprzedzające przekazanie efektów budowy do używania,
   
• koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu sfinansowania budowy, montażu lub ulepszenia środka trwałego albo inwestycji w nieruchomości i związane z tymi zobowiązaniami różnice kursowe (ujemne), pomniejszony o przychody z tego tytułu (o różnice kursowe dodatnie) - do momentu przekazania obiektu do używania.

Natomiast po stronie Ma tego konta księguje się rozchody i zmniejszenia wartości środków trwałych będących w trakcie budowy, montażu lub ulepszania.

Po ukończeniu budowy saldo Wn konta 08 przenosi się w całości na odpowiednie konto środków trwałych, zapisem: Wn konto 01, Ma konto 08.

Ewidencja szczegółowa do konta 08 powinna być prowadzona według tytułów realizowanych zadań i umożliwiać co najmniej ustalenie kosztów poniesionych na budowę, montaż lub ulepszenie środków trwałych (według poszczególnych rodzajów uzyskanych efektów) oraz uzyskanie danych koniecznych do ustalenia ich ceny nabycia albo kosztu wytworzenia.

Ponadto, jeśli jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 i sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej, to księgowanie operacji dotyczących np. przekazania wyrobów z własnej produkcji na budowę środka trwałego lub świadczenia usług przez własne komórki na rzecz budowy środka trwałego, powinno nastąpić za pośrednictwem kont 79-0 "Obroty wewnętrzne" oraz 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych".

Na dzień bilansowy konto 08 może wykazywać wyłącznie saldo debetowe. Jego wysokość odzwierciedla wielkość nakładów poniesionych na środki trwałe będące w budowie, montażu lub w trakcie ulepszania, pomniejszonych o ewentualne odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.