Zasady ewidencji wydatków dotyczących budowy środka trwałego, prowadzonej we własnym zakresie

Prowadzimy ewidencję kosztów w układzie rodzajowym i kalkulacyjnym i sporządzamy rachunek zysków i strat w wersji porównawczej. Czy koszty budowy środka trwałego powinny przechodzić najpierw przez układ rodzajowy, a następnie zostać ujęte na koncie środków trwałych w budowie, wychodząc z kręgu kosztów?

Generalnie koszty ponoszone w trakcie budowy środka trwałego gromadzi się, bezpośrednio z dowodów źródłowych, na przeznaczonym do tego celu koncie 08 "Środki trwałe w budowie", zapisem: Wn konto 08, Ma konto zespołu 1, 2, 3, 5, 6 itd.

Jeśli jednak budowa prowadzona jest we własnym zakresie (przy udziale własnych pracowników, środków trwałych, materiałów, środków transportu itp.) koszty związane z budową mogą być zaksięgowane w momencie poniesienia na konto kosztów rodzajowych oraz odpowiednie konto w zespole 5, a następnie przeksięgowane na konto 08.

W sytuacji gdy jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 oraz sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej, przeksięgowanie kosztów poniesionych na budowę środka trwałego na konto 08 powinno nastąpić za pośrednictwem kont 79-0 "Obroty wewnętrzne" oraz 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych".

Zebrane na koncie 08 "Środki trwałe w budowie" wydatki będą stanowić wartość początkową środka trwałego, po której zostanie on wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Ostateczne przekazanie wybudowanego środka trwałego do używania ujmuje się w księgach rachunkowych na podstawie dowodu OT, zapisem: Wn konto 01, Ma konto 08.

Przykład

I. Założenia:

1. Jednostka handlowa rozpoczęła we własnym zakresie budowę nowego magazynu. W związku z budową poniosła następujące wydatki:

a) koszt projektu budowlanego: 861 zł brutto (w tym VAT: 161 zł),

b) wartość towarów (materiałów budowlanych) wydanych z magazynu w cenach zakupu: 38.500 zł,

c) wynagrodzenia własnych pracowników zatrudnionych przy budowie: 19.200 zł.

2. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 i sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

Przekazanie wyrobów na rzecz budowy środka trwałego przedstawia poniższy przykład liczbowy.

Przykład

I. Założenia:

1. Na rzecz budowy środka trwałego jednostka przekazała 100 szt. wyrobów gotowych. Koszt wytworzenia tych wyrobów wyniósł: 8.000 zł.
    
2. Wyroby gotowe objęte są w jednostce ewidencją bilansową według kosztu wytworzenia. Jednostka sporządza porównawczy rachunek zysków i strat, a ewidencję kosztów podstawowej działalności operacyjnej prowadzi na kontach zespołu 4 i 5.

II. Dekretacja:

III. Księgowania: