vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe
lupa
A A A

Inwentaryzacja 2025 r. - wybrane zagadnienia - Dodatek nr 13 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 20 (644) z dnia 20.10.2025

Wprowadzenie nadwyżek ujawnionych podczas spisu z natury do ksiąg rachunkowych

Z nadwyżką inwentaryzacyjną mamy do czynienia wtedy, gdy stwierdzony w drodze spisu z natury, rzeczywisty stan majątku jest wyższy od stanu ewidencyjnego, tj. stanu pochodzącego z ksiąg rachunkowych. Do wyceny różnic inwentaryzacyjnych przyjmuje się ceny poszczególnych składników majątku stosowane przy ich ewidencji księgowej. Nadwyżki w składnikach majątku ujawnione w wyniku inwentaryzacji wycenia się w cenach ewidencyjnych na podstawie posiadanej dokumentacji dotyczącej ich nabycia lub wytworzenia, a gdy takiej ceny nie można ustalić, to stosuje się ceny sprzedaży netto możliwe do uzyskania (tj. ceny rynkowe) ustalone z uwzględnieniem stopnia zużycia składnika majątku.

Powstałe nadwyżki inwentaryzacyjne do czasu wyjaśnienia przyczyn ich powstania ujmuje się w księgach rachunkowych na koncie 24-1/1.

Ewidencja księgowa ujawnienia nadwyżki inwentaryzacyjnej

1. PK - ujawnienie nadwyżki:

- Wn konto 31-1 "Materiały", 33 "Towary", 60-0 "Produkty gotowe", 01 "Środki trwałe",
- Ma konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek".

2. PK - ewentualne ujęcie odchyleń od cen ewidencyjnych przypadających na nadwyżkę danego składnika aktywów, jeśli ewidencja zapasów jest prowadzona w cenach różniących się od cen zakupu (nabycia) lub kosztu wytworzenia:

- Wn/Ma konto 34-1 "Odchylenia od cen ewidencyjnych materiałów", 34-2 "Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów", 62-0 "Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów",
- Ma/Wn konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek".

W przypadku jednostki produkcyjnej sporządzającej porównawczy rachunek zysków i strat oraz prowadzącej ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5, nadwyżki inwentaryzacyjne wyrobów gotowych powodują wejście kosztów do kręgu. Koszty te ewidencjonuje się za pośrednictwem kont obrotów wewnętrznych, tj. konta 79-0 oraz konta 79-1.

Ewidencja księgowa ujawnienia nadwyżki wyrobów gotowych w jednostce
sporządzającej porównawczy rachunek zysków i strat oraz stosującej konta zespołu 4 i 5

1. PK - nadwyżka wyrobu gotowego stwierdzona podczas inwentaryzacji:

- Wn konto 79-0 "Obroty wewnętrzne",
- Ma konto 24-1/1 "Rozliczenie nadwyżek"

oraz równolegle:

- Wn konto 60-0 "Produkty gotowe",
- Ma konto 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych".

Należy zaznaczyć, iż konto 24-1/1 może w trakcie roku obrotowego wykazywać saldo kredytowe (Ma), które wyraża stan nierozliczonych na dany dzień nadwyżek. Jednak zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, ujawnione w wyniku inwentaryzacji różnice powinny zostać wyjaśnione i rozliczone w księgach rachunkowych roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji. Oznacza to, że na koniec roku obrotowego konto 24-1/1 nie powinno wykazywać salda.

Terminarz

listopad 2025
PN WT ŚR CZ PT SO ND
1
2
3
4
6
8
9
11
13
14
15
16
18
19
22
23
26
27
29
sklep.gofin.pl - RABATY, NAGRODY, PROMOCJE
NEWSLETTERY
Fachowe czasopisma - PoznajProdukty.gofin.pl
Zasady rachunkowości w jednostkach i zakładach budżetowych
Rachunkowość finansowa, budżetowa, w przykładach liczbowych ...
Vademecum Podatnika - podstawowe informacje dotyczące podatków
Przydatne linki
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60