Inwentaryzacja 2025 r. - wybrane zagadnienia - Dodatek nr 13 do Zeszytów Metodycznych Rachunkowości nr 20 (644) z dnia 20.10.2025
Inwentaryzacja 2025 r. - wybrane zagadnienia
Szczegółowy spis treści
1. Obowiązek, cel i sposoby przeprowadzania inwentaryzacji
Stany ewidencyjne składników majątkowych na kontach księgowych mogą się różnić od rzeczywistego stanu tych składników. W celu zweryfikowania danych ksiąg rachunkowych z posiadanym stanem rzeczywistym przeprowadza się inwentaryzację wszystkich składników (...)
2. Terminy przeprowadzania inwentaryzacji aktywów i pasywów
Podstawowym terminem inwentaryzacji, wynikającym z art. 26 ust. 1 ustawy o rachunkowości, jest ostatni dzień każdego roku obrotowego. (...)
3. Uczestnictwo biegłego rewidenta w inwentaryzacji
Na mocy art. 66 ust. 5 ustawy o rachunkowości, kierownik jednostki zawiera z firmą audytorską umowę o badanie sprawozdania (...)
4. Odpowiedzialność kierownika jednostki za przebieg inwentaryzacji
Za wykonywanie obowiązków z zakresu rachunkowości określonych ustawą o rachunkowości (dotyczy to także prawidłowego przeprowadzenia i rozliczenia inwentaryzacji), w tym z tytułu nadzoru, odpowiedzialność ponosi kierownik jednostki, również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie (...)
1. Wybór metody przeprowadzania inwentaryzacji
Jednostki nie mają swobody wyboru metody przeprowadzania inwentaryzacji. Ustawa o rachunkowości określa metody przeprowadzania inwentaryzacji z przypisaniem do nich konkretnych składników aktywów i pasywów. W poniższej tabeli przedstawiono zakres przedmiotowy i sposób inwentaryzacji (...)
2. Inwentaryzacja drogą spisu z natury według stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów
Stanowisko w sprawie inwentaryzacji zapasów wyjaśnia problemy merytoryczne i organizacyjne, powstające przy przeprowadzaniu inwentaryzacji drogą spisu z natury zapasów materiałów, towarów, wyrobów gotowych i półproduktów. W stanowisku przedstawiono dobre praktyki oraz wskazówki sprzyjające (...)
2.1. Osoby przeprowadzające inwentaryzację
Za przeprowadzenie inwentaryzacji drogą spisu z natury odpowiedzialny jest kierownik jednostki. W przypadku, gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, odpowiedzialność za spis z natury zapasów ponoszą wszyscy jego członkowie. W świetle przepisów (...)
2.2. Udokumentowanie inwentaryzacji zapasów drogą spisu z natury
Dokumentację związaną z przygotowaniem inwentaryzacji stanowią regulacje wewnętrzne wydane przez kierownika jednostki, wynikające z zadań nałożonych na niego przez ustawę o rachunkowości, w skład których wchodzą zarządzenie kierownika jednostki w sprawie inwentaryzacji, plan (...)
2.3. Organizacyjne przygotowanie inwentaryzacji zapasów drogą spisu z natury
Zanim jednostka przystąpi do przeprowadzenia inwentaryzacji, powinna się do niej odpowiednio przygotować. Przygotowanie inwentaryzacji zapasów drogą spisu z natury obejmuje:
a) ścisłe (jednoznaczne) określenie w zarządzeniu (...)
3.1. Metody i terminy inwentaryzacji środków trwałych
Podstawową metodą inwentaryzacji środków trwałych jest spis z natury, którego dokonuje się generalnie na ostatni dzień każdego roku obrotowego. W jednostkach, w których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, spis z natury (...)
3.2. Cele inwentaryzacji środków trwałych
Głównymi celami okresowej inwentaryzacji środków trwałych są (por. (...)
3.3. Sporządzenie instrukcji inwentaryzacyjnej
Ustawa o rachunkowości nie nakłada na jednostki obowiązku posiadania instrukcji inwentaryzacyjnej, jednak KSR nr 11 zaleca, by związane z inwentaryzacją zagadnienia, regulowane były w formie takiej instrukcji. Instrukcja inwentaryzacyjna opisuje szczegóły związane (...)
3.4. Spis z natury jako podstawowa metoda inwentaryzacji środków trwałych i jego udokumentowanie
Spis z natury to podstawowa metoda inwentaryzacji środków trwałych, polegająca na liczeniu i pomiarach środków trwałych. Niekiedy podczas spisu z natury stosowane są specjalistyczne metody pomiaru - jak np. metoda geodezyjna, (...)
4. Rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczących inwentaryzacji należności metodą potwierdzenia sald
Inwentaryzację należności przeprowadza się drogą uzyskania od kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanego w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic, czyli tzw. metodą potwierdzenia sald (por. (...)
5. Inwentaryzacja składników aktywów i pasywów w drodze weryfikacji
Aktywa i pasywa niepodlegające inwentaryzacji drogą spisu z natury lub uzgodnienia sald, jak również kwalifikujące się do inwentaryzacji tymi metodami, jednak niezinwentaryzowane z różnych przyczyn, podlegają inwentaryzacji w drodze weryfikacji. Na podstawie (...)
III. ROZLICZENIE RÓŻNIC POWSTAŁYCH W WYNIKU INWENTARYZACJI
Ujawnione w wyniku inwentaryzacji różnice pomiędzy stanem rzeczywistym a stanem wynikającym z ksiąg rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć jeszcze przed zamknięciem ksiąg rachunkowych i sporządzeniem sprawozdania finansowego za rok obrotowy, na który przypadał (...)
1. Procedura rozliczenia wyników spisu z natury według stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów
Ustawa o rachunkowości określa metody inwentaryzacji, terminy oraz częstotliwość jej przeprowadzenia. Wymaga również, by przeprowadzenie i wyniki inwentaryzacji odpowiednio udokumentować i powiązać z zapisami ksiąg rachunkowych, natomiast ujawnione w toku inwentaryzacji różnice wyjaśnić (...)
2. Rodzaje różnic ujawnionych w toku inwentaryzacji
W myśl definicji zawartej w stanowisku w sprawie inwentaryzacji zapasów, różnice inwentaryzacyjne to stwierdzone podczas spisu z natury różnice między stanami rzeczywistymi określonych składników zapasów a ich stanami wykazanymi w bieżącej ewidencji księgowej, wymagające (...)
3. Niedobory ujawnione w drodze spisu z natury zapasów
Stwierdzone niedobory widniejące jako saldo Wn konta 24-1/0, zależnie od przyczyn ich powstania mogą zostać wyksięgowane w ciężar kosztów podstawowej działalności operacyjnej lub pozostałej działalności operacyjnej lub mogą być (...)
3.1. Rozliczenie niedoborów usprawiedliwionych
Niedobory obciążające koszty podstawowej działalności operacyjnej
Jak wynika z pkt 100 (...)
3.2. Rozliczenie niedoborów nieusprawiedliwionych
W świetle stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów, niedobory nieusprawiedliwione to niedobory powstałe wskutek zaniedbań, nadużyć, braku właściwego zabezpieczenia, ochrony lub niewłaściwych warunków składowania. Wśród niedoborów zawinionych można wyróżnić niedobory bezsporne, (...)
4.1. Wprowadzenie nadwyżek ujawnionych podczas spisu z natury do ksiąg rachunkowych
Z nadwyżką inwentaryzacyjną mamy do czynienia wtedy, gdy stwierdzony w drodze spisu z natury, rzeczywisty stan majątku jest wyższy od stanu ewidencyjnego, tj. stanu pochodzącego z ksiąg rachunkowych. Do wyceny różnic inwentaryzacyjnych (...)
4.2. Wyjaśnienie i rozliczenie nadwyżek inwentaryzacyjnych według stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów
W myśl pkt 104 stanowiska w sprawie inwentaryzacji zapasów, stwierdzone podczas spisu z natury nadwyżki zapasów mogą:
a) wynikać z niedokładności urządzeń pomiarowych, mieszcząc się w granicach tolerancji - zmniejszają (...)
4.3. Ustalanie wartości początkowej oraz ujęcie środka trwałego ujawnionego podczas inwentaryzacji według KSR nr 11
W świetle wyjaśnień zawartych w KSR nr 11, ujawnienie nieobjętego ewidencją księgową środka trwałego wymaga ustalenia przyczyny powstania nadwyżki. Warunkuje ona możliwość uznania oraz sposób wyceny i ujęcia ujawnionego środka trwałego (por. (...)
5. Kompensata różnic inwentaryzacyjnych
Nadwyżki towarów i materiałów objętych ewidencją ilościowo-wartością mogą podlegać kompensacie z niedoborami, które zostały uznane przez jednostkę za niezawinione. Oznacza to, że przyczyną powstania różnic inwentaryzacyjnych podlegających kompensacie mogą być (...)
6. Różnice ujawnione podczas inwentaryzacji przeprowadzonej drogą potwierdzenia sald
Szczegółowo procedurę potwierdzania sald opisuje stanowisko w sprawie rozrachunków z kontrahentami. W świetle wyjaśnień tam zawartych, w wyniku przeprowadzonego uzgodnienia stanu rozrachunków z kontrahentami mogą wystąpić różnice pomiędzy kwotami figurującymi w księgach rachunkowych jednostki (...)
Więcej w zasobach płatnych
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
DRUKI
Darmowe druki aktywne
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
Przydatne linki
| ||||||||||||
|
||||||||||||